16- маъруза: Маълумотлар ва ахборотларни тикланиши ва барқарорлиги

RAID (Redundant Array of Independent Disks) 
технологияси 
Кўплаб ташкилотлар ўз муҳим маълумотларини RAID технологиясига 
асосан зихира нусхалашни амалга оширадилар. RAID технологиясида 
маълумотлар бир қанча дискларнинг турли соҳаларида сақланади. 
Маълумотни кўплаб дискларга сақлаш IO амалларини бажаришни 
осонлаштиради. RAID технологияси кўплаб қаттиқ дискларни битта мантиқий 
дискда ўрнатиш орқали ишлайди. Ушбу технология дисклар массиви бўйлаб 
бир хил маълумотни мувозанатлашган шаклда сақлаш имконияти беради. 

---

Ушбу технология одатда серверларда маълумотни сақлаш учун хизмат қилади. 
Шахсий компьютерлар серверларга қараганда ихчам бўлгани сабабли, уларда 
ушбу технологиядан фойдаланиш зарурияти мавжуд эмас.
RAID 
технологиясида амалларни самарали бажариш учун 6 та сатҳлар 
мавжуд: RAID 0, RAID 1, RAID 3, RAID 5, RAID 10 ва RAID 50. RAIDнинг 
ҳар бир сатҳи қуйидаги хусуиятларга эга: 
- 
Хатога бардошлик: бу хусусият агар диск ишлашдан тўхтаса, бошқа 
дисклар нормал ишлашини давом эттиради. 
- 
Унумдорлик: RAID кўплаб дислар бўйлаб ўқиш ва ёзиш давомида юқори 
унумдорлик даражасини қайд қилади. 
- 
Компетенция: бу сақланаётган маълумот ҳажми орқали аниқланади. 
Дискларни маълумотларни сақлаш имконияти мос RAID сатҳини 
танлашга асосланади. Сақлаш ҳажми индивидуал RAID дисклар 
ўлчамини бир хил бўлишини талаб этмайди. 
Барча RAID сатҳлари қуйидаги сақлаш усулларига асосланади: 
- 
Чизиш: маълумотлар чизиш маълумотни кўплаб блокларга бўлади. 
Мазкур блоклар кейинчалик RAID тизими орқали ёзилади. Чизиш 
маълумотни сақлашни яхшилайди. 
- 
Акслантириш: 
маълумотларни 
акслантириш 
маълумотларни 
нусхалашни ва RAID бўйлаб ушбу маълумотни узлуксиз чақлашни 
амалга оширади. Ушбу таъсир хатога бардошли ва юқори амалга 
ошириш даражасига эга. 
- 
Тенглик: тенглик маълумотлар блокини тенглик функциясини ҳисоблаш 
учун чизиш функциясидан фойдаланади. Дискни бузулиши вақтида, 
тенглик хатоликни тузатиш функцияси ёрдамида ушбу функцияни 
қайтадан ҳисоблайди.