14-мавзу. Одамнинг ривожланиш генетикаси. Одам ва тиббиёт генетикасининг тадқиқот усуллари

конкордантлик
деб юритилади. БЗЭ 
тоифадаги эгизакларнинг биттасида эмбрионал ривожланиш даврида соматик 
мутация каби сабабларга кўра ривожланишида ғайри қонуний ўзгариш пайдо 
бўлади. Бунинг натижасида БЗЭ эгизаклар юқори-даги кам учрайдиган 
ҳолатларда ўзаро айрим белгилари билан фарқ қилишлари мумкин. Буни 
дискордантлик 
дейилади. 
3.
БЗЭ тоифасидаги эгизакларнинг ҲЗЭ эгизакларидан энг муҳим ҳал 
этувчи фарқи борлигини исботловчи мезон уларнинг айрим аъзоларини, 
тўқималарини ўзаро трансплантация кўчириб ўтказишнинг самарадор-
лигидир. ҲЗЭ тоифасидаги эгизакларда эса тўқиманинг ўзаро табиатан мос 
келмаслик даражаси эгизак бўлмаган одамлардаги каби юқори (кучли) бўлади. 
Шунинг учун ҳам уларда тўқима ва органларни ўзаро транспланта-ция қилиш 
самара бермайди. 
Эгизак одамлар биологиянинг, хусусан генетиканинг катта назарий ва 
амалий муаммоларини ўрганиш, текшириш соҳасидаги илмий-тадқиқот 
ўтказишда бебаҳо биологик объект (мавжудот) дирлар. 
БЗЭ тоифадаги эгизаклар бир хил генотипга, ҲЗЭ эгизаклар эса ҳар хил 
генотипга эга организмлардир. Шунинг учун уларни бир хил ва ҳар хил 
шароитларда қиёсий ўрганиш уларнинг белги ва хусусиятларининг онтогенез 

---

жараёнида фенотипик намоён бўлишида ирсият ҳамда яшаш шароитининг, 
жумладан ижтимоий шароитнинг таъсири ҳақидаги қонуниятларни аниқлаш 
имкониятини яратади. 
Эгизаклар методи инсоннинг ирсий касалликларга чалинишининг 
мойиллигини аниқ ва мукаммал ўрганиб унинг қонуниятларини очиш 
имкониятини беради. Махсус ўтказилган кузатишларнинг натижасига 
асосланиб БЗЭ эгизакларда муайян касалликка ҳар иккаласининг ҳам чалиниш 
ҳолати ҲЗЭ эгизакларга нисбатан анчагина юқори деб айта оламиз. БЗЭ 
эгизакларда ҳаттоки тухум ҳужайраларнинг етилиш кунлари ҳам бир-бирига 
мос келади.