14-мавзу: менежментда бошқарув усуллари ва услублари режа

10.3.Мамлакат қишлоқ хўжалигининг ривожланишида кластер ва кооперативларнинг ўрни ва аҳамияти.
2019­-2021 йилларда пахта тозалаш корхоналари базасида инвесторлар, шу жумладан хорижий инвесторлар жалб этилган ҳолда пахта-тўқимачилик кластерлари ташкил этилади. Бунда пахта тозалаш корхоналари ва пахта тайёрлаш пунктларининг бино ҳамда иншоотлари пахта-тўқимачилик ишлаб чиқаришлари ташкилотчиларига 5 йил муддатда бўлиб тўлаш (тенг миқдордаги йиллик тўловлар) шарти билан баҳолаш қийматида сотилади. Агрокластерга йигирув ва тўқимачилик ишлаб чиқаришларини ташкил этиш ва ишга тушириш даврида 30 минг тоннагача миқдордаги пахта толасини тў ғридан-тў ғри ёки фйўчерс шартномалари бўйича экспортга сотишга рухсат берилди.
Етиштириладиган пахта хом ашёси бўйича ўзаро ҳисоб-китоблар фермер хўжаликлари билан Агрокластер таркибига кирадиган пахта тозалаш корхоналари орқали амалга оширилади. 2019 йилги пахта хом ашёси ҳосили учун якуний ҳисоб-китоблар агрокластернинг ўз мабла ғлари ва унинг таркибига кирадиган ташкилотлар мабла ғлари, шунингдек, тижорат банкларининг кредитлари ҳисобидан амалга оширилади. Агрокластер таркибига кирувчи ташкилотларга пахта хом ашёси ва бошқа қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштириш жараёни учувчисиз учиш аппаратларидан фойдаланган ҳолда мониторинг ва назорат қилинади.
Истеъмолчиларга пахта толаси, пахта линти ва техник чигит агрокластер томонидан пахта тозалаш корхоналари билан ушбу маҳсулотларни биржа савдолари орқали сотишнинг белгиланган тартибига риоя қилган ҳолда тузиладиган воситачилик шартномалари, шунингдек, тў ғридан-тў ғри шартномалар ва маҳсулотни қайтариш асосида толлинг шартномалари бўйича сотилади. Сотилган нарх ва Молия вазирлиги тасдиқлаган прейскурант бўйича нарх ўртасидаги фарқ Агрокластер ихтиёрида қолади ва солиқ солинадиган обйект ҳисобланмайди (салбий фарқлар йўзага келган тақдирда, харажатлар агрокластернинг ўз мабла ғлари ҳисобидан қопланади).
Агрокластер ва унинг таркибига кирадиган ташкилотлар республикада ишлаб чиқарилмайдиган ва ўзининг ишлаб чиқариш эҳтиёжлари учун белгиланган тартибда шакллантириладиган рўйхатлар бўйича олиб келинадиган ускуналар, махсус транспорт воситалари ва техника, бутловчи буйўмлар, хом ашё ва материаллар, қурилиш материаллари, иссиқхона комплекслари, ҳайвонлар, уру ғликлар ва ўсимликлар, ветеринария препаратлари, шунингдек, минерал ў ғитлар ва ЁММни олиб киришда 2022 йил 1 ийўлгача бўлган муддатга божхона тўловларидан (божхона йи ғимларидан ташқари) озод этилди.