13-Tema : Mikrokontrellerli sistemalardı sazlaw. Reje

13. 3. Mikrokontreller apparatları. Yad apparatı.
Mikrokontroller kristallında programmalar yadı hám maǵlıwmatlar yadı sıyaqlı yaddıń eki blokı integraciyalanǵan boladı. MK avtonom rejimde islewine qaray, programma yadı támiynat kernewi bolmaǵanda ishindegilerdi saqlawı kerek. MKniń ishki arxitekturasın ápiwayılastırıw hám taktli generatordıń shastotalardıń keń diapazonında islew múmkinshiligi ushın maǵlıwmatlar yadı statikalıq arxitekturasın ıyelewi (yaǵnıy regeneratsiyani talap etpewi) kerek.
Yad modulınıń ulıwmalastırılǵan strukturası 13.4-súwrette keltirilgen. Yad modulı m-razryadlı qatarlardıń N kórinisinde islengen yad elementleriniń matritsalarinan, keteksheler adresiniń deshifratorinan hám buferli kaskadtan ibarat boladı.


13. 4-súwret. Yad modulınıń ulıwmalasqan strukturası.
Yadtıń bunday modulınıń adres shinalariniń razryadliligi n-(log2 N) den ibarat, maǵlıwmatlar shinasiniń razryadliliģi m nen ibarat. Adres kodı kórinistegi ketekshe tańlanıwın kerek bolǵan nomer tuwrısındaǵı informaciya óziniń bir shıǵıwındaǵı joqarı logikalıq dárejeni generatsiyalawdiń yad elementleriniń matritsa qatarlarınan birin aktivlestiratuģin deshifratorģa kelip túsedi. Bunda (kelip túsetuǵın basqarıw signallarına baylanıslı halda) saylanǵan qatarlardıń barlıq yad elementleriniń logikalıq dárejesi maǵlıwmatlar shinasina buferli kúsheytgish kaskadi arqalı kelip túsedi (ketekshe jaǵdayın oqıw jaǵdayı), yamasa maǵlıwmatlar shinasina saylanǵan qatardıń yad elementlerine buferli kúsheytgish kaskadlari arqalı uzatıladı (ketekshe jaǵdayın jazıw jaǵdayı ).


13. 4. ATMega328 mikrokontrelleri.
ATMega328 Atmel firması RISC arxitekturası tiykarında isleytuǵın mikrokontreller bolıp tabıladı. ATMega328 ATMega8 hám ATMega16 mikrokontrellerleriniń jańa islengen forması bolıp tabıladı.

ATMega328 mikrokontrelleriniń tiykarǵı qásiyetleri:

- Programmalıq buyrıqlar ushın 32 kBáyit flash yadına iye;
- 23 kiriw/shiģiw ayaqshalarina iye bolıp, bulardan 7 tewi anologli 20 MHz shastotalali signallar ushın maslastırılǵan;
- 8 bitge tiykarlanǵan sistemada isleydi;
- 32 x 8 formasındaǵı register ózgeshelikine iye;
- Tolıq statikalıq isleydi;
- 1 Kbayt EEPROM yadqa iye;
- 2 Kbayt Internal SRAM yadqa iye;
- Programmalardı jazıw hám óshiriw barqulla tákirarlanatuǵınlıǵı : 10000 Flash yad/100000 EEPROM;
- Iskerlik barqulla tákirarlanatuǵınlıǵı : 20 jıl 85°C temperaturada/100 jıl 25°C temperaturada ;
- Jalǵanıwı múmkin bolǵan tok deregi: 1. 8 - 5. 5 v; - Temperatura shkalası :
-40°C tap 85°C;
- Tezlik hám tok deregi proporcionallıǵı :
0 - 4 MHz @ 1. 8 - 5. 5 v;
0 - 10 MHz @ 2. 7 - 5. 5. v;
0 - 20 MHz @ 4. 5 - 5. 5 v.
ATMega328 mikrokontrelleriniń Arduino platasi menen baylanısıw kartası :


(Reńler anıqlaması: qara - GND, qızıl - tok deregi, sarı - basqarıw, ashsariq - ayaqshalar, aq - ATMega328-dıń funksional ayaqshalari, qaralaw aq - cifrlı ayaqshalar, jasıl - anologli ayaqshalar, aqshıl qızǵılt reń - PWM, kók - arnawlı kirisiw/shiģiw, Arduino kirisiw/shiģiw noqatları )


Qadaǵalaw sorawları :
1. Mikrokonnrellerli sistemalar strukturası haqqında ne bilesiz?
2. Mikrokontrellerlar strukturası hám islew tiykarları haqqında nelerdi bilesiz?
3. ATMega328 mikrokontrelleri haqqında nelerdi bilesiz?