3-ámeliy shınıǵıw Tema : Qaytar ximiyaliq texnologiyalıq processler materiallıq tabıs -shıǵımı xisoblari

3-ámeliy shınıǵıw
Tema : Qaytar ximiyaliq texnologiyalıq processler materiallıq tabıs -shıǵımı xisoblari
1-Másele
Berilgen: a= 98% (x) SN4 hám 2% (x) N2 den ibarat tábiy gaz elektrokreking apparatınan chikaJatqan quramında v=15% (x) S2 N2 bar shıǵar. Kushimcha reaksiyalardı itibarǵa almaǵan túrde g=1000 m3 yukorida keltirilgen quramındaǵı tábiy gaz elektrokreking procesi materiallıq tabıs -Shıǵın yukori tuzilsin.
Sheshim: Gaz xolatdagi uglevodorodlardan, tiykarınan metandan atsetilen alıw 16000 S Temperaturada tómendegi reaksiya buyicha ámelge asıriladı :
2 CH₄ →C₂H₄ + 3 H₂ - 380 jk.
Process elektronlı Oshaqlarda, tábiy gazdı chizikligi 1000 m/sek bulganda ketedi.
Dáslepki, yaǵnıy reaksiyadan aldın, g=1000 m3 tábiy gazda d=980 m3 SN4, hám ye=20 m3 N2 bar shıǵar. Reaksiya kólem uzgarishi, yaǵnıy asıwı ketayapti; yaǵnıy 2 kólem xomashYodan 4 kólem reaksiya ónimi (S2 N4+N2) paydabulayapti. Reaksiya tulik ketkende, ónim qospa (S2 N4+N2) ni, ¼ kismini, yaǵnıy 25% (x) ni atsetilen S2 N2 tashkil etiwi kerek. Biraq, másele shártiga kura, maxsuliy gaz qospasınan atsetilen 15% (x) ni quraydı ; bul degen suz - metanni bólekleniw reaksiyası tulik ketmas eken.
Máseleni sheshiw ushın, metanni reaksiyaǵa kiriwgen kismini X m3 menen belgileymiz. Ol vaktda Oshaqtan chikaJatqan gaz qospası quramın tómendegishe belgilew múmkin:
Reaksiyaǵa shekem: Reaksiyadan sung:
X0 CH₄=d=980 m3 vCH1 = 980-X m3 =d-x
X0 C₂H₂=0 v C₂H₂ =x/2 m3
X0 H₂=0 vH₂ = 3 x/2 m3
X0 H₂=e=20 m3 vH₂ = 20 m3 =e
X0 = 2=1000 m3 kólemi v= (1000+x) m3= (d+e+x) m3

Máseleni shártiga kura, Oshaqtan chikaJatqan gaz quramında 15% (x) atsetilen bar shıǵar. Ol vaktda X/2∙100% / (d+e+x) = v%

Bul teńlemeden. X/2∙100% / (1000+x) = 15% Yamasa 50 x=15000+15 x; 35 x=15000; x=430 m3 SN4 reaksiyaǵa kiriwgen eken. Endi reaksiyadan keyin payda bulgan gaz qospası kólemin tabamız. SN4=d-x=980-x=980-430=550 m3
v C₂H₂ =x/2=430/2=215 m3;
vH₂ = 3/2∙x=1, 5∙430=645 m3;
vH₂ = ye= 20 m3
Jámi: v =1430 m3
Bul komponentler kólemiy % quramın aniklaymiz:
1430 m3 qospa →100% (x)
215 m3 C₂H₂→d% (x):215∙100%/1430 = 15, 0% (x)
1430 m3 qospa →100% (x)
550 m3 CH₄→K% (x) =550∙100%/1430 =38, 5% (x)
1430 m3 qospa →100% (x)
645 m3 H₂→L=645∙100%/1430 =45, 0% (x)
1430 m3 qospa →100% (x)
20 m3 H₂→N=20∙100%/1430 =1, 5% (x) H₂
Reaksiyaǵa kirisiwiwshi hám payda buluvchi elementlar ogirliklarini aniklaymiz.
mCH₄=980 m3∙16 kg / 22, 4 m3=695 kg CH₄
mH₂=20 m3∙16 kg / 22, 4 m3=25 kg H₂ jámi =695+25=720 kg
m′CH­₂=550∙16 =388 kg m′ C₂H₂=215∙26 = 248 kg C₂H₂
m′H₂=645∙2 /22, 4=58 kg H₂ ; m′H₂=20∙28 /22, 4=25 kg H₂
jámi = 388+248+58+1, 5=719 kg.
R′ C₂H₂=248 kg∙100% / 719 kg =34, 5% (m)
R′CH₄=388/719∙100%=53, 96% (m)
R′H₂=58/719∙100%=8, 06% (m)
R′H₂=25∙100/719=3, 47% (m)