13 мавзу. Шахсий суғуртада рискларни бошқариш режа: Рискларни таснифлаш мезонлари

“РИСКОЛОГИЯ” ФАНИ
1. Рискларни таснифлаш мезонлари
МЕҲНАТ МУҲИТИ ВА МЕҲНАТ ЖАРАЁНИ ПОТЕНЦИАЛ ЗАРАРЛИ ВА (ЁКИ) ХАВФЛИ ОМИЛЛАРНИНГ ТАСНИФЛАГИЧИ
Улар зарарли ва (ёки) хавфли омиллар деб фақат космосда ҳаракатланаётганда юкларни қўлда кўтариш ва кўтариш, мажбурий ёки тик турган ҳолатда ишлаш учун технологик жараён (меҳнат функцияси) туфайли ишчилар бажарадиган иш жойларида аниқланади.
Жисмоний
динамик юк
Стереотип меҳнат ҳаракатлари
Статик юк
Иш ҳолати
Ишчи корпусининг қийшайиши
Ҳаракатланувчи бўшлиқ
Иш жараёнининг оғирлиги
“РИСКОЛОГИЯ” ФАНИ
1. Рискларни таснифлаш мезонлари
Ишлаб чиқариш омили
Хавфли
Зарарли
Хавфли ишлаб чиқариш омили - бу ўткир касаллик ёки соғлиғининг кескин ёмонлашишига, ўлимга олиб келиши мумкин бўлган атроф-муҳит ва иш жараёни омилидир.
Зарарли омилларга маълум шароитларда касалликлар ёки иш қобилиятининг пасайишига сабаб бўладиган омиллар киради, демак, бу дам олиш ёки фаол фаолият танаффусдан кейин йўқоладиган иш қобилиятини пасайиши.
1. Рискларни таснифлаш мезонлари
“РИСКОЛОГИЯ” ФАНИ
Объектга етказилган зарарнинг сабаби (табиати) ҳақидаги саволга жавоб, ҳар қандай хавфни таҳлил қилиш учун жуда муҳим бўлган тегишли зарарнинг моҳияти ва механизмини белгилайди.
Организмга физиологик таъсир кўрсатиши бўйича зарарли моддалар тўрт асосий гуруҳга бўлинади:

• Тирнаш хусусияти берувчи моддалар - улар нафас олиш йўллари ва шиллиқ пардалар (аммиак, хлор, олтингугурт диоксиди, ацетон, озон, азот ва сульфат кислоталарнинг буғлари) сирт тўқималарига таъсир қилади;
• Асфикциант - кислородни тўқималар билан ассимиляция қилиш жараёнини бузади (углерод оксиди, водород сулфиди);
• Наркотик - дорилар каби ҳаракат қилади (босим остида азот, трихлорэтилен, тўрт карбонли углерод, ацетилен, бензин);
• Соматик - бутун организм ёки унинг айрим аъзолари ва тизимлари (қўрғошин, симоб, бензол, қалай, марганетс, фосфор) фаолиятини бузилишига олиб келади.