13 мавзу. Шахсий суғуртада рискларни бошқариш режа: Рискларни таснифлаш мезонлари

“РИСКОЛОГИЯ” ФАНИ
3. Шахсий суғурта рисклари
Ҳаётни суғурталашнинг бошқа турлари
Ҳаётни аралаш суғурталаш билан бир қаторда шахсий суғурта операцияларининг ушбу синфига инсон ҳаётидаги турли хил ўзгаришларни суғурталаш турлари ҳам киритилиши мумкин. Ушбу суғурта турларидан бири бу ўлимни суғуртаси бўлиб, у суғурта шартномаси чекланган муддатга тузилганда вақтинча ва суғурта шартномаси суғурта қилинган шахс умрининг охиригача амал қилганида ҳаётни суғурталашга бўлинади.
Суғуртаси ривожланган мамлакатларда ҳаётни суғурталаш жуда кенг тарқалган. Ушбу суғурта тури суғурта муддатининг тугаши, маълум ёшга етиши ёки суғурта қилдирувчи ёки суғурта қилдирувчининг ҳаётида маълум бир ҳодиса юз бериши билан боғлиқ ҳолда суғурта суммасини тўлашни назарда тутади.
Ҳаётни суғурталашнинг бир тури болаларни суғурталашдир. Болаларни суғурталашда суғурта қилдирувчилар ва суғурталанувчилар ҳар хил шахслардир. Суғурталанган боланинг ота-онаси ва бошқа қариндошлари суғурталовчидир. Болаларни суғурталашда суғурта қилдирувчиларни жамғарма функцияси жалб қилади. Шунинг учун болаларни суғурталаш шартлари ҳаётни суғурталашга устувор аҳамият беради, яъни, суғурта муддати тугаши муносабати билан суғурта суммасини тўлаш. Суғурталашнинг ушбу тури суғурталанган боланинг бахтсиз ҳодисадан ва / ёки унинг ўлимидан соғлиғини йўқотиши билан боғлиқ суғурта тўловларини ҳам назарда тутади.
“РИСКОЛОГИЯ” ФАНИ
3. Шахсий суғурта рисклари
Бахтсиз ҳодисалар ва касалликлардан суғурта қилиш
Бахтсиз ҳодисалардан суғурталаш суғурталовчининг соғлиғини йўқотиш ёки ўлими натижасида етказилган зарарни қоплаш учун мўлжалланган. У гуруҳли (масалан, корхона ходимларини суғурталаш) ва индивидуал шаклларда, шунингдек ихтиёрий ва мажбурий суғурта шаклида (масалан, йўловчилар, ҳарбий хизматчилар ва бошқа тоифадаги фуқаролар) амалга оширилиши мумкин. Бахтсиз ҳодисалардан суғурталаш ҳаётни аралаш суғурталаш асосида қурилган тамойиллар асосида қурилади.
Улардан энг муҳими, суғурта муддати давомида суғурталовчининг бошига тушган бахтсиз ҳодисанинг белгиланган оқибатлари билан суғурта жавобгарлиги миқдорини чеклашдир.
Турли хил шартномалар суғурта шартномалари сифатида турли хил бахтсиз ҳодисаларни ўз ичига олиши мумкин. Масалан, йўловчиларни суғурталаш шартларига кўра, фақат маълум бир транспорт тури йўналишида суғурталанган шахслар томонидан содир бўлган бахтсиз ҳодисалар суғурталанган ҳисобланади. Ишлаб чиқаришдаги бахтсиз ҳодисалардан суғурта қилиш учун суғурта фақатгина касбий фаолиятни амалга ошириш пайтида ёки у билан боғлиқ бўлган бахтсиз ҳодисалар ҳисобланади.
Бахтсиз ҳодиса оқибатларининг барча хилма-хиллиги уч турга камайтирилиши мумкин: ўлим, вақтинчалик ногиронлик, тўлиқ ёки қисман меҳнатга лаёқатсизлик (ногиронлик).