13 мавзу. Шахсий суғуртада рискларни бошқариш режа: Рискларни таснифлаш мезонлари

“РИСКОЛОГИЯ” ФАНИ
3. Шахсий суғурта рисклари
Ҳаёт суғуртаси барча суғурта турларини ўз ичига олади, бу ерда суғурта объекти инсон ҳаётидир.
Ҳаётни суғурталаш бўйича шартномалар камида бир йил муддатга тузилади, шунинг учун ҳаёт суғуртаси жамғарма ва риск функцияларини бирлаштириши мумкин.
Масалан, ушбу суғурта тури хорижий мамлакатларда оммалашган ўлим ва тирик қолиш учун аралаш суғурта ҳисобланади. Ўзбекистон Республикасида ҳаётни аралаш суғуртаси кўпинча бахтсиз ҳодисалардан суғурталашни ўз ичига олади.
Шундай қилиб, бизнинг мамлакатимизда ҳаётни аралаш суғуртаси бўйича суғурта мажбурияти қуйидаги ҳолларда суғурта суммасини тўлашни назарда тутади:
- агар суғурта қилдирувчи суғурта муддати тугагунга қадар омон қолса;
- бахтсиз ҳодисадан соғлиғи йўқолган тақдирда;
- суғурта қилдирувчи вафот этганида.
“РИСКОЛОГИЯ” ФАНИ
3. Шахсий суғурта рисклари
Ҳаётни аралаш суғурталаш
Ҳаётни аралаш суғурталаш шартномаси жисмоний шахслар билан тузилади.
Суғурталовчиларни танлашда суғурталовчи учта мезонга асосланади:
- суғурта қилдирувчининг ёши;
- ўлим даражасини белгилайдиган асосий омиллар сифатида унинг соғлиғи ҳолати;
- шунингдек, суғурталанган шахснинг фуқаролиги.
Бошланғич ёши суғурта қилдирувчи томонидан қонунда белгиланган меҳнат лаёқатини олганлиги ва шахс паспортининг мавжудлиги билан белгиланади. Суғурталовчилар Ўзбекистон Республикаси фуқаролари бўлиши керак, шу билан бирга чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахслар, агар улар мамлакатда доимий яшаса суғурталашга қабул қилинади.
“РИСКОЛОГИЯ” ФАНИ
3. Шахсий суғурта рисклари
Ҳаётни аралаш суғуртаси билан белгиланадиган суғурта жавобгарлигининг доираси қуйидаги суғурта ҳодисаларини назарда тутади:
Суғурта муддати тугагунига қадар омон қолиш туфайли
Бу ерда суғурта ҳодисаси, унинг оқибатлари учун суғурта суммаси тўланади, суғурталанувчининг суғурта шартномасининг охирги кунигача омон қолиши. Бу шуни англатадики, шартнома омон қолиш кунида кучга кириши керак, яъни, суғурта мукофотлари (ойлик ёки бир марталик тўловлар) билан тўлиқ тўланади. Омон қолиш учун суғурта суммасини олиш ҳуқуқи суғурта муддати тугаганидан кейинги кунга тўғри келади. Бундай ҳолда, суғурта қилдирувчининг шартноманинг амал қилиш муддати давомида бахтсиз ҳодисанинг оқибатлари учун суғурта суммасини олганлигидан қатъий назар тўлиқ суғурта суммаси миқдорида тўлов амалга оширилади. Ушбу ҳолат суғурта тарифларига киритилган аниқ тарифлардан келиб чиқади.