12- ф о т о с и н е з э к о л г и я с и

Фотосинтез жараёнини агротехник усуллар ёрдамида тезлаштириб, юқори ҳосил олиш имконияти яратилади. Бунда ўсимлик кўчатларининг 1 м2 даги сони ва қаторларнинг йўналиши алоҳида аҳамиятга эга. Экинлар зич экилганда фотосинтез пасайиши мумкин. Ёруғсевар ўсимликлар кенг қаторлаб экилса, улар ёруғликдан тўлиқ фойдаланади. Бунда улар яхши ёритилиши билан бирга озиқа майдони ҳам катта бўлиши кузатилади. Ёруғлик нуридан унумли фойдаланиш учун ўсимликлар қаторларини йўналтириш алоҳида аҳамиятга эга. Шимоли ва ғарбий зона шароитида қаторларни шимолдан жанубга қаратиб, жануб шароитида эса ғарбдан шарққа қаратиб йўналтириш керак бўлади.

Фотосинтез жараёнини агротехник усуллар ёрдамида тезлаштириб, юқори ҳосил олиш имконияти яратилади. Бунда ўсимлик кўчатларининг 1 м2 даги сони ва қаторларнинг йўналиши алоҳида аҳамиятга эга. Экинлар зич экилганда фотосинтез пасайиши мумкин. Ёруғсевар ўсимликлар кенг қаторлаб экилса, улар ёруғликдан тўлиқ фойдаланади. Бунда улар яхши ёритилиши билан бирга озиқа майдони ҳам катта бўлиши кузатилади. Ёруғлик нуридан унумли фойдаланиш учун ўсимликлар қаторларини йўналтириш алоҳида аҳамиятга эга. Шимоли ва ғарбий зона шароитида қаторларни шимолдан жанубга қаратиб, жануб шароитида эса ғарбдан шарққа қаратиб йўналтириш керак бўлади.

Юқори ҳосил олиш учун ерга гўнг, торф ва бошқа органик ўғитлар солиш, тупроқнинг устки қисмини C02 билан тўйинтириш керак.

Тупроқ таркибида чиринди кўп бўлса, 1 гектар ердан 100 - 250 кг C02 гази ажралиб чиқади. Бундан ташқари, органик ўғитлар тупроқ таркибини яхшилаши мумкин. Қўшимча озиқ сифатида иссиқхона ва оранжереяларга C02 гази берилса, ҳосилдорлик 2-2,5 баравар ортиши кузатилган. Ўсимликларни сунъий ёруғлик ёрдамида ўстириш натижасида ҳар хил ўсимлик кўчатларини етиштириш мумкин. Фитотронлар ташкил қилиб, уларда йил давомида бошқа ўсимликларни ҳам ўстириш мумкин.

Ўсимликларда органик моддалар тўпланиши.Фотосинтез жараёнининг якунида ўсимликларда, асосан, уг­леводлар тўпланиши кузатилган. Баъзи ўсимликларда сахарозани дисахаридлари (қанд лавлаги ва шакарқамишида) тўпланса, кўпгина бошқа ўсимликларда крахмал тўпланади (донли ўсимликлар, буғдой, шоли, картошка ва ҳоказо), уг­леводлар билан бир қаторда ўсимликларда фотосинтез жараёнида оқсиллар ҳам синтезланади.