11-sinf Biologiya

 biologik optimum yoki optimum zonasi
deyiladi. 
Optimum zonasidan og‘ish, ya’ni 
chetga chiqish nimani belgilaydi? 
Noqulay hayot zonasi (pessimum zona)ni belgilaydi 
Har qanday organizm qanday 
ekologik omil doirasida hayot kechira 
oladi? 
Har qanday organizm ekologik omilning eng yuqori – 
maksimum
va 
eng quyi – 
minimum
chegaralari doirasi – 
chidamlilik chegaralari
doirasidagina hayot kechira oladi, omilning bu chegaradan og‘ishi 
organizmning 
nobud bo‘lishiga
olib keladi. 
Tolerantlik (lot. «tolerantia» – sabr-
toqat) zonasi deb nimaga aytiladi? 
Ekologik omil ko‘rsatkichlarining tirik organizmlar yashashi mumkin 
bo‘lgan chidamlilik chegaralari doirasi 
tolerantlik zonasi
deb ham 
yuritiladi. 
Har bir tirik organizm uchun ma’lum ekologik omilning muayyan ko‘rsatkichlardan iborat 
maksimumi, optimumi va minimumi
 
mavjud.
 
Uy pashshasida chidamlilik 
chegarasining eng maksimumi va 
Maksimumi +50°C , Minimumi +7°C

---

“Bio-Max-Ziyo” o’quv markazi 
10 
minumumi necha gradusga teng? 
Odam askaridasi qanday haroratda 
yashay oladi? 
Faqat odam tanasi haroratidagina (36,6°C) yashay oladi. 
Omilning ma’lum ta’sir kuchi turlar 
uchun qanday ta’sir qiladi? 
Bir tur uchun optimal bo‘lsa, boshqa tur uchun maksimal yoki 
minimal, uchinchi tur uchun esa chidamlilik chegarasi doirasidan 
chetga chiqishi mumkin. 
Kim madaniy o‘simliklarning 
hosildorligi tuproq tarkibida kam 
miqdorda bo‘ladigan mineral 
moddalarga bog‘liqligini aniqladi? 
Nemis olimi Yustus Fon Libix 
«Libix bochkasi» qanday ifodalanadi? 
Bochkaga qancha suv solinsa ham u bochka devorining eng past 
yeridan toshib chiqaveradi, ya’ni bochka devori boshqa qismlari 
balandligining ahamiyati yo‘q. 
Libixning minimum qonuni yoki 
cheklovchi omil qonuni qanday?