11-Мавзу: Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик тукималари нокариес наслдан –наслга берилиувчи ирсий касалликлари. Таснифи ва ташхиси давоси Маьрузани укитиш технологияси Маъруза режаси

Аутосом-доминант гипоматурасияли пигментли ИТА.
Янги чиққан тишлар эмали дастлабки даврларда силлиқ, эмал қалинлиги меъёрида, тремалар йўқ. Эмал тўқимаси мўртлашган, ялтироқлиги йўқолиб ранги-туси ўзгарган. Баъзи бемор болаларда у сариқ ёки жигарранг бўлса, бошқаларида эмал бўрсимон, тиниқлиги йўқолган ва улар маълум вақтдан кейин сариқ ёки жигарранг тус олиши мумкин. Баъзан эмал рангини ўзгариши сариқ-жигарранг доғчалар ёки йўллар сифатида намоён бўлиб, тишлар ювилганда бу доғ-йўллар кетмайди. Мазкур нуқсонлари мавжуд болаларда маълум вақт ўтиши билан фронтал ва чайнов тишларида ўрта ва йирик ўлчамли ёриқлар пайдо бўлиши, эмалда кучли патологик сийқаланишлар содир бўлиши кузатилади. Бундай патологик ўзгаришлар сут ва доимий тишларда сезгирликни ошиб кетишига-гиперестезияга олиб келади. Мазкур хасталик сут ва доимий тишларда бирдек учрайди.


Аутосом-доминант гипоматурацияли “қорли қалпоқ” шаклидаги ИТА.
Хар хил даврда минерализация жараёни кечадиган тишларнинг вестибуляр ёки лунж сатхида хира, ялтироқлиги йуқолган, бўрсимон тусдаги текис ёки жимжимадор яккам-дуккам аниқ чегарали доғлар кузатилади. Тишлар тож қисмларининг эмали силлиқ, қаттиқ, қалинлиги меъёрида, тремалар ва гиперестезия аниқланмайди. Тишлардаги доғлар шакли ва ўлчамлари хар хил, улар жойлашувида симметрия йуқ, метилен кўки билан бўялмайди. Кўпроқ доимий юқори фронтал тишларнинг вестибуляр юзаларида намоён бўлади.


Аутосом-Ресессив гипоматурацияли пигментлашган ИТА.
Янги ёриб чиққан тишлар эмали силлиқ, қалинлиги одатдагидек, тишлар орасида тремалар йуқ. Тишлар эмалининг ранги оқ-хира тусдан оч-жигарранг тусгача, эмал одатдагидан юмшоқ, ялтироқлиги йўқолган. Маълум муддат ўтгач, асосан тишлар вестибуляр сатхида эмалда хар хил катта-кичик ёриқлар пайдо бўлади, эмалнинг дентиндан ажралиши ва тиш тож қисмини патологик сийқаланиши оқибатида гиперестезия холати кузатилади. Нуқсонлар мавжуд сохаларда эмал юпқалашади. Сут ва доимий тишлар бу хасталик билан хар хил шикастланади.