11-Мавзу: Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик тукималари нокариес наслдан –наслга берилиувчи ирсий касалликлари. Таснифи ва ташхиси давоси Маьрузани укитиш технологияси Маъруза режаси

ИТА гипопластик турининг 6 хил клиник кўриниши мавжуд:
1. Аутосом-доминант чуқурча-эгатчали ирсий тугалланмаган амелогенез.
Клиник белгилари: тиш тож қисмининг кўпчилик холларда вестибуляр ва лунж юзаларида ўртача ўлчамли чуқурчалар ва эгатчалар мавжудлига аниқланади. Тил ва танглай юзаларда бу нуқсонлар бирмунча камчиликни ташкил қилишади ва маълум бир тартибга эга бўлмасдан хаотик тарзда жойлашади. Баъзан чуқурчалар маълум йўналишда устунчалар тизими шаклида кўринади. Эгатчалар хам узунасига йўналган бўлиб, тишнинг кесувчи ёки чайнов қиррасидан бўйин қисми томон тиш ўқи бўйлаб йўналган бўлади. Чуқурчалар ва эгатчалардан хосил бўлган чизиқлар гохида тиш кесувчи қиррасидан бошланиб, экваторга интилиб тугайди. Гохида экватордан бошланиб тиш бўйин қисми сохасига интилиб тугайди. Баъзан эса бўйин қисмидан бошланиб экватор томон йўналган бўлади. Тишлар кесувчи қиррасидан бошланган нуқсонлар шу сохаларда эмалнинг юпқалашишини, ёрилиб ажралишини юзага келтиради. Шу сохаларда эмал юпқалашиб, овқат махсулотлари пигменти хисобига ранги ўзгаради. Мазкур пигметлар чуқур сингиб кирмайди ва механик усулда енгил тозаланади. Нуқсонлар бўлмаган сохаларда эмал ўзининг одатий тусига, рангига ялтироқлигига эга, юзаси силлиқ, текис. Сут ва доимий тишлар касалликка бир хил тортилади.


2. Аутосом-доминант махаллий гипопластик ИТА.
Клиник белгилари: Тишлар тож қисмининг вестибуляр ва лунж юзаларида якка-дуккам йирик овал шаклидаги чуқурчалар ва эгатчалар мавжуд бўлади. Чуқурчалар ва эгатчалар вертикал йўналишда бўлиб, симметрик жойлашуви аниқланмайди. Бир хил номли тишлар сатхида мазкур нуқсонлар хар хил чуқурликда бўлиб, уларнинг туби ва деворлари текис, эмал силлиқ, қаттиқ, ялтироқ, қавати фақат чуқурроқ сохаларда юпқалашган бўлади. Юпқалашган эмал сохаларида эмал ранги ўзгарган бўлиб, оч-сариқ ёки оч-жигарранг тус олади. Эмал рангининг тўқроқ ёки очроқ бўлиши нуқсонлар чуқурлигига ва боланинг ёшига боғлиқ бўлади. Боланинг ёши қанчалик катта бўлса, нуқсонлар чуқурроқ бўлса эмал тўқимасининг ва очилиб қолган дентин тўқимасининг ранги шунчалаик тўқроқ бўялади. Жарохатланган сут ва доимий тишларнинг сони хар хил бўлиши мумкин.