Diversitet loyixalashda tizimli xatoliklarga yo‘l qo‘ymaslikga yordam beradi. Diversitetga alternativ yoki diversitetga qo‘shimcha bo‘lib jarayonlarni qattiq nazorat qilish xisoblanadi. Diversitetni quyidagi turlari bo‘lishi mumkin:
apparatli. Xisoblash kanallarida turli ishlab chiqarish guruxlari tomonidan yaratilgan apparatli ta’minot qo‘llaniladi;
xisoblash kanallarida turli operatsion tizimlarni qo‘llash xisobiga, masalan, Windows va Linux;
dasturiy diversitet, masalan, markazlashtirish funksiyasini ta’riflaganda yoki yo‘llarni rivojlanish topologiyasini ta’riflovchi ma’lumotlarni berganda.
Mikroprotsessorli markazlashtirishni apparatli ta’minlash tizimining tuzilishi. Mikroprotsessorli markazlashtirish tizimining tayanch funksional tuzilishida, har bir funksional blok alohida apparatli qurilmaga o‘xshash bo‘lishi shart emas, vaholanki ko‘pgina tizimlarda bu aynan shunday.
Tezkor boshqarish darajasi ko‘p xollarda tashqi boshqarish tizimlari yoki markazlashtirish harakatlari xududidan uzoqlashtirilgan ishchi joylari orqali amalga oshiriladi. Shuning uchun tezkor boshqarish darajasi, odatda, MПЦ ning tashkiliy qismi sifatida emas, alohida tizim sifatida ko‘rib chiqiladi (dispetcherlik boshqarish tizimi). Lekin markazlashtirish tizimi bilan tezkor boshqarish tizimlari o‘rtasida interfeys tashkil etilgan bo‘lishi kerak. Bu interfeys ko‘p xollarda alohida funksional darajaga ajratiladi.
Markazlashtirish darajasi va ijrochi darajalar MПЦ tashkil etuvchi qismlari xisoblanadi.
Avtomatik lokomotiv signallashtirish (AЛС) tizimlari ijrochi darajaga (dala signallaridan ma’lumotlarni oluvchi AЛС larda ko‘p xollarda shunday qilinadi) yoki markazlashtirish darajasiga (odatda AЛС tizimining uzluksiz turida va poezdlarni harakatlanishiga markazlashgan ruxsat berish bilan) ulangan bo‘lishi mumkin.
Diagnostik funksiyalar tizimning tarkibiy qismi xolatini tekshirishni, nosoz-liklarni aniqlash va ishdan chiqqan tarkibiy qismlarni faollikdan chiqarishni (deak-tivatsiyasini) ta’minlaydi. Diagnostik funksiyalar uchta darajalarning har birida zarur bo‘ladi. Ko‘p xolatlarda ular alohida ap-parat blokiga birlashtiriladi.
Ko‘pgina MПЦ tizimlarni territorial taqsimlanish nuqtai nazaridan boshqaruvchi (markaziy) va ijrochi (lokal) postlarga ulanadi (11.5-rasm). Boshqaruvchi post markazlashtirish darajasini qamrab oladi (qisman yoki to‘la), ijrochi postlarda ijro darajasidagi, ayrim xollarda esa markazlashtirish darajasidagi taribiy qismlar joylashtiriladi.
MПЦ boshqaruvchi va ijrochi postlarining xududiy ta’sir o‘lchamlari konkret tizimlarda sezilarli darajada ajralib turishi mumkin. Ko‘pgina tizimlarda boshqaruvchi tizimning xududiy ta’siriga, odatda, bitta stansiya va, mumkin qadar, unga tutashgan peregonlar kiradi. Har bir ijrochi post esa, bir nechta strelka (odatda bittadan beshtagacha) va (yoki) svetofori bo‘lgan xududga javob beradi. Juda katta xududda faollikga mo‘ljallangan boshqa tizimlarda bitta boshqaruv posti 100 km gacha uzunlikdagi uchastkani boshqarishni amalga oshiradi. Bunda, uchastkadagi har bir stansiya uchun (odatda kichik stansiya) alohida ijrochi post jixozlanadi. Bunday tizimlarga MПЦ Simis va L90, shuningdek ACC Multista-tion ta’luqlidir. 1
Mikroprotsessorli markazlashtirishning EBILock tizimi. Kelib chiqishi va qo‘llanishi. Mikroprotsessorli markazlashtirish tizimi EbiLock shved kompa-niyasining Ericsson bo‘linmasi tomonidan ishlab chiqilgan (ushbu bo‘linma xozirgi vaqtda Bombardier kompaniyasining tarkibiga kiradi). EBILock-750 tizimining birinchi namunasi 1978 yilda Shvesiyadagi Gyoteborg stansiyasida qo‘llangan. EBILock-750 tizimida dala qurilmalarini boshqarish uchun faqat releli kontrollerlar qo‘llanilgan. EBILock-750 tizimining keyingi avlodi birinchi bo‘lib Xallsberg stansiyasida foydalanishga topshirilgan. EBILock-850 tizimining ob’ekt kontrollerlari mikroprotsessorlar asosida bajarilgan va strelka yuritgichlarini, svetofor lampalarini, AЛС ning qabul qilish – javob beruvchilarini bosh-qarish uchun qo‘llanilgan va h.k.
1996 yildan boshlab EBILock-950 tizimini joriy qilish boshlandi. Uni ajratib turuvchi xususiyati jixozlarni markazlashtirishdan chiqarish imkoniyati xisoblanadi, ya’ni, ob’ektlarni boshqaruvchi tizim kontrollerlarini to‘g‘ridan-to‘g‘ri yaqin joyda joylashtirish mumkin. EBILock-950 tizimi shuningdek Koreya Respublikasi, Latviya, Partugaliya, Polsha, Litva, Rossiya va boshqa chet el davlatlari temir yo‘llarida ham qo‘llash boshlandi.
T
izimning tuzilishi. EBILock-950 tizimining tuzilishi 11.8-rasmda keltirilgan. MПЦ EBILock-950 ikkita teng ehtimollik turida amalga oshirilgan bo‘lishi mumkin: jixozlarni markazlashtirib va markazlashtirmasdan joylashtirib. Birinchi turida, ob’ektlar orasidagi o‘zaro mantiqiy bog‘lanishni amalga oshiruvchi markazlashtirish-ning protsessorli moduli va obe’kt kontrollerlari tizimi markazlashtirish postida joy-lashtiriladi. Ikkinchi turida, protsessorli modulni postda, ob’ekt kontrollerlarini esa boshqariluvchi dala qurilma-larining to‘g‘ridan-to‘g‘ri yaqinida joylashtirish nazarda tutiladi.
P
11.8-rasm. EBILock-950 tizimining tuzilmasi:
Do'stlaringiz bilan baham: |