11 БЎлим ёнғинга қарши муҳофаза

12 БЎЛИМ
ИШЛАБ ЧИҚАРИШ САНИТАРИЯСИ
12.1. Умумий талаблар

12.1.1.Ер остида танлаб эритмага ўтказиш корхонаси лойиҳалаштириши, қурилиши, реконструкцияси, ишлар ташкил этилиши ва эксплуатацияси ва ҚМК 2.04.02.-97 ва “Ер остида ва уюмлаб танлаб эритмага ўтказиш объектлари қурилиши ва эксплуатацияси санитар қоидалари” N 38-83.

12.1.2. Иш жойлари метерологик шароитлари ва ишчи зонаси ҳавосидаги зарарли моддалар концентрацияси ГОСТ 12.1.005-88 “ССБТ. Ишчи зонаси ҳавосига бўлган санитар-гигиеник талаблар”.
12.1.3. Иш жойлари ёритилиш даражаси ҚМК 2.01.05.-98 “Табиий ва сунъий ёритилиш. Лойиҳалаштириш меъёрлари” га мувофиқ бўлиши керак.
12.1.4. Иш жойларида шовқин даражаси ГОСТ 12.1.003-83 “ССБТ. Шовқин. Хавфсизлик асосий талаблари.
12.1.5. Иш жойларида тебраниш даражаси ГОСТ 12.1.012-04 “ССБТ. “Тебраниш хавфсизлиги. Умумий талаблар.” Ўрнатган меъёрлардан ошмаслиги керак.

12.1.6. Ишлаб чиқариш хоналари ёруғлик тешиклари тозаланиши камида кварталда бир марта амалга оширилиши керак. Ёритгичлар (лампа ва фонарлар) мунтазам равишда чангдан тозаланиб турилиши керак.

12.1.7. Иш жойлари ёритилиши умумий ёритилиш стационар манбалари билан таъминланиши керак.
Иш жойлари ёритилиши умумий ёритилиш билан етарли бўлмаган тақдирда, аппаратлар, пультлар ва механзмлар ёнидаги иш жойлари маҳаллий ёритилиш билан таъминланиши керак.
12.1.8. Доимий ёритилишнинг қўқисдан ўчиб қолиши ҳоллари учун иш жойлари авария ёритилиши билан таъминланган бўлиши керак.
Авария ёритилиши ушбу технологик жараён учун ўрнатилган меъёрнинг камида 10% ёритилишини таъминланиши керак.
12.1.9.Ҳар бир конда ҚМҚ11-92-76 га мувофиқ қурилган ва жиҳозланган маиший комбинат бўлиши керак.
12.2. Меҳнатнинг санитар-гигиеник шароитлари

12.2.1. Ишлаб чиқариш участкаларида меъёр даражасидаги санитар-гигиеник шароитларни яратиш учун кон бошқармаси қуйидагилар билан таъминлаши шарт:

Шамоллатиш ва аспирация тизимларини, шунингдек, зарарли ва заҳарли буғлар, газлар ва чанг тўпланиши мумкин бўлган жойларда автоматик равишда ишлайдиган анализаторларни ўрнатиш;
ишлаб чиқариш жараёнларини олиб боришда чанг газ ҳосил бўлиши ва чанг газ ажралишини олдини олувчи чоралар кўриш;
барча шамоллатиш ва аспирацион қурилмалар эксплуатацияси ва таъмири ва ҳаво сифати таркиби назорати хизматини ташкил этиш.
12.2.2. Кон ҳар бир участкаси ва алоҳида иш жойларида шамоллатиш қурилмалари эксплуатацияси ва уларга қараш тартиби кон бош муҳандиси тасдиқлаган йўриқномага мувофиқ белгиланади.
12.2.3. Барча шамоллатиш ва аспирацион қурилмалар иш вақтида узлуксиз ишлаши керак.
Уларни қисқа вақтга кон бошлиғи рухсати билан ишдан тўхтатишга йўл қўйилади. Шамоллатиш тизими носоз бўлган тақдирда зарарли ва заҳарли буғлар, газлар ва чанг ажралиши билан ишлайдиган технологик асбоб-ускуналар эксплуатацияси тақиқланади.
12.2.4. Очиқ ҳавода ёки иситилмайдиган хоналарда ишлар бажарилганда ҳар бир участкада ноқулай об-ҳаво шароитларидан пана қиладиган жойлар қурилиши ва ишловчиларни иситиш учун махсус жойлар қурилиши керак.
12.2.5. Иш берувчи барча ишловчиларни чиш учун етарли миқдорда қайнаган ёки газли сув билан таъминлаши керак.
12.2.6. Ичимлик сувини тарқатиш учун фонтанчалар ва сувни газлантириш ва минераллаштириш учун қурилмалар жиҳозланган бўлиши керак.
12.2.7. Ичимлик суви учун идишлар осон тозаланадиган материаллардан тайёрланган, сувни ифлосланишдан сақловчи қулфланадиган қопқоқлар билан ҳимояланган, жумраклар билан жиҳозланган ва кружкалар билан таъминланган бўлиши керак.
Сув алмаштирилиши ва идиш ювилиши ҳар куни амалга оширилиши керак.
12.2.8. Бурғилаш участкаси ва қазиб олиш комплекслари ходимлари сув учун шахсий флягалар билан, иссиқ иқлимли чўл районларидаги ишда эса- жамоа фойдаланадиган термослар билан таъминланган бўлиши керак.
12.2.9. Йўл қўйиладиган меъёрлардан юқори бўлган шовқин ва вибрация даражалари бўлган хоналарда ишлаш ва асбоб-ускуналарга хизмат кўрсатиштақиқланади.
Шовқин даражалари санитар талаблардан юқори бўлган жойларда хизмат кўрсатувчи ходимлар учун товушизоляцион кабиналар назарда тутилган бўлиши керак.