10 mavzu: stressni bartaraf etish bo’yicha o’yin va rollli o’yinlarni o’tkazish

Stresslarni oldini olish, korreksiyalash va tartibga solish usullari 
1.
Biologik mexanizmga asoslangan "Ko'zgu" usuli shaxsni tashqi 
ko’rinishi o'rtasida mavjud bo'lgan aloqadir. Ushbu usul hissiyotlar va hissiy 
xotiramizni o'z ichiga olib, ixtyoriy ravishda tana va yuz quvonch yoki xotirjamlik 
ifodasini namoyon qilish orqali harakat qilinsagina, bizning hissiy holatimiz 
haqiqatan ham yaxshi tomonga o'zgaradi. 
2.
Bo'lajak hodisani to'liq ratsionalizatsiya (takomillashtirish, maqsadga 
muvofiq tashkillashtirish) qilish usuli, hodisaning yuqori darajadagi tafsilotlari 
bilan bir nechta namoyishni o'z ichiga oladi. Ushbu usulda salbiy his-tuyg'ular 
ko'pincha biror narsa haqida ma'lumot etishmayotgan vaziyatda paydo bo'lishiga 
asoslanadi.Bu usul yordamida, biz sun'iy ma'lumotlar bo'shliq’ni to'ldiramiz. 
3.
Tanlab ijodiy o’tmishga murojat qilish usulini o’z ichiga oladi, yani inson 
muvaffaqiyatli hal qilgan qiyin hayotiy vaziyatlarni eslab tahlil qilish. Bizning 
o'tmishdagi yutuqlarimiz - biz istagan vaqtga ishonishimiz mumkin bo'lgan 
bizning resurslarimizdir. Ushbu usulni qo'llash natijasi, avvalgi muvaffaqiyatlarni 
faollashtirishga asoslangan ichki ishonch holati bo'lishi mumkin. 
4 Tajriba usuli avvalgisiga to'g'ridan-to'g'ri qarama-qarshi usul bo’lib, undan 
foydalanishda kishi o’tmishdagi yuz bergan xatolarni eslaydi va tahlil qiladi, 
muvaffaqiyatsizliklar uchun eng tipik va xarakterli sabablarni aniqlashga harakat 
qilish (atrofdagi yaqin kishilarni tinglamaganligi, muzokaralarga oldindan 
tayyorlanmaslik; odamning “tashqi jozibasi” ga ishonishi va boshqalar) bo'lishi 
mumkin. 
5. Yakuniy qismda mumkin bo'lmagan imkoniyatni aqliy, ruhiy kuchaytirish 
usuli, yani biz o'z qo'rquvimiz bilan yuzma-yuz kelganimizga asoslanib, 
kelajagimizdagi eng qorong’u rasmlarni tasvirlab xayolan chizish imkoniyatidir. 
Ushbu pessimistik tasvirlardan omon qolganimizdan so'ng, biz ushbu shikastli 
ma'lumotni ongdan "siqish" ga ketadigan energiya olamiz. Ba'zan kishi o’ziga- 
o’zi “Bunday vaziyatda nima yomon bo'lishi mumkin?”, “Endi nima qilay?” kabi 
savollarni berishi orqali vaziyatdan chiqish usulidir. 
Bir qarashda yuqorida sanab otilgan usullarni o'zlashtirish va ulardan 
foydalanish “qiyin” kechishi mumkin, lekin hosil qilingan vaziyatlar 
hayajonlanishni oldini olishga yordam beruvchi, muammolarni hal qiluvchi 

---

imkoniyatdir.