10 жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық 1-бөлім

6-сурет. Электр өрісінде радиоактивті сәуленің таралуы
•7*. Табиғи магний үш изотоптан тұрады. Магнийдің атомдық массасы — 24,305 Дн. 25Mg изотопының массалық үлесі — 9,1%. 24Mg және 26Mg изотоптарының массалық үлестерін есептеңдер.

•8*. Жер қыртысында литий-7 атомдары литий-6 атомдарына қарағанда шамамен 12,5 есе жиі кездеседі. Литийдің атомдық массасын есептеңдер.

•9*. Рубидийдің атомдық массасы — 85,468 Дн. Табиғатта 85Rb және 87Rb изотоптары кездеседі. Рубидийдің жеңіл изотопы оның ауыр изотопынан неше есе көп екенін анықтаңдар.
•10*. Табиғи күмістің екі изотопы 107Аg және 109Аg бар. Күмістің салыстырмалы атомдық мас-сасы — 107,8682. 107Аg және 109Аg изотоптарының массалық үлестерін (%) есептеңдер.


§ 3. РАДИОАКТИВТІЛІК

Бүгінгі сабақта:

• 
  радиоактивтіліктің табиғатын және радиоактивті изотоптардың ыдырау себебін түсінеміз;
  

• 
  изотоптардың
  

тұрақтылығын анықтауды үйренеміз


Тірек ұғымдар

• 
  Радиоактивтілік
  

• 
  α, β–, β+, γ-сәулелену
  

• 
  Позитрон бөле ыдырау;
  

• 
  Электрондарды тар-тып алу
  

γ

– α

Француз физигі Анри Беккерель уранның табиғи қосылысы көрінбейтін сәуле шығарып, қараңғыда фотопленканы зақымдайтынын анықтады. Бұл құбылыс радиоактивтілік деп аталды. Бұл терминді М. Склодовская-Кюри енгізді.


Бір химиялық элементтің тұрақсыз изо­


топының­ өздігінен элементар бөлшектер шығара­ отырып екінші элементтің изото-