10 жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық 1-бөлім

3-период элементтері. Үшінші период элемент атомдарының бірінші және екінші электрондық қабаттары толған, сондықтан үшін­ші электрондық қабаты тола бастайды, электрондар 3s-, 3р-, 3d-деңгейшелерін толтырады (15-кесте).

15-кесте

3-период элементтері

Элемент таңбасы,

Электрондық

құрылысы­

-­

Электрондық

Электрондық-графиктік

атомдық нөмірі,

ның сызба­­

формуласы

формуласы

атауы

нұсқасы

K L M

↑

11Nа

↑↓

↑↓

↑↓

3s

+11

1s22s22p63s1

↑↓

2p

Натрий

2 8 1

↑↓

2s

1s

↑

K L M

↑↓

3p

13^Al

+13

1s22s22p63s23p1

↑↓

↑↓

↑↓

3s

Алюминий

2 8 3

↑↓

2p

↑↓

2s

1s

38

15-кестенің жалғасы

1

2

3

4

↑↓

↑↓

↑↓

K L M

↑↓

3p

18Ar

+18

1s22s22p63s23p6

↑↓

↑↓

↑↓

3s

Аргон

2 8 8

↑↓

2p

↑↓

2s

1s

Магний атомында 3s-электрондық орбиталь толады. Nа және Mg — s-элементтері. Алюминийде және одан кейінгі элементтерде 3р-деңгейше толады. Аргон атомының сыртқы қабатында (үшінші электрондық қабатта) 8 электрон болады. Сыртқы қабат ретінде ол толған, алай-да үшінші электрондық қабат 18 электронмен аяқталатынын сендер білесіңдер, олай болса, үшінші период элементтерінде 3d орбиталь әлі толмаған. Аl-ден Ar-ға дейінгі элементтер — р-элементтерге жатады. s- және р-элементтері периодтық кестенің негізгі топшаларын құрайды.