1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти

45
 
учун 1 литр нефть кифоя, ҳолбуки эҳтиѐтсизлик оқибатида ѐки танкерларнинг 
назарда тутилмаган авариялари сабабли океанлар сувига ҳар йили 
миллионлаб тонна нефть маҳсулотлари қўшилади. Бу борада ҳам давлатлар
орасида тузилган бир қатор битимлар мавжуд. 1954 йилда Лондонда 20 
та давлат иштирокида тузилган Конвенция океан қирғоғининг ҳар қайси
давлат чегарасидан 250 км ичкаригача бўлган масофада сувга нефть 
маҳсулотлари тўкишни тақиқлайди. 1962-1969 йилларда бу Конвенция 
кучайтирилиб, сувга нефть тўкишни бутунлай тақиқлади. 1972 ва 1973 йиллари 
Лондон шаҳрида тузилган янги Конвенцияга кўра дунѐ океанларини нафақат
нефть билан балки уларни ҳеч бир чиқинди билан ҳам ифлосламаслик 
белгиланди. 
Давлатлараро 
битимларнинг 
муваффақияти 
шундаки, 
улардаги 
бандларнинг бажарилиши бўйича давлатлар бир-бирини назорат қилади. 
Давларлараро битимлар билан биосферадаги бошқа таркибий қисмларнинг 
муҳофазаси ҳам қамраб олинган. Бунга мисол қилиб атмосфера ҳавосининг 
биргаликда муҳофаза қилинишини келтириш мумкин. Атмосфера оқимлари 
ҳаракати билан бир мамлакат ҳавосига чиқарилган заҳарли моддалар бошқа 
мамлакатларга ҳам тарқалиши табиий. 1935 йилда АҚШ билан Канада 
ўртасида тузилган битим Европа Иттифоқининг “Ҳавони ифлосланишдан 
сақлаш Декларацияси” принципларига мисол бўлади. 
Ҳозирги куннинг муҳим вазифаси бутун дунѐда тинчликни сақлаш, ер, сув 
ва ҳаводан ҳарбий мақсадларда фойдаланмасликдир. 1963 йил Москва шаҳрида 
имзоланган битим атмосферада, космик фазода ва сув остида ядро қуролини 
портлатмасликни назарда тутади. Ҳозирги пайтда бу битимга 100 дан ортиқ 
давлатлар қўшилган. 1977 йилда Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Бош 
Ассамблеяси табиий муҳитни ифлосламаслик ва ундан ҳарбий мақсадларда 
фойдаланмаслик тўғрисида муддатсиз Конвенция қабул қилди. 
3.2. Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг атроф муҳит