'What a delicious thing is a oyster!' remarked Mr. Claypole, after he had wallowed
it
[165]
(→ after that;→ after his wallowing it).
Юқоридаги
мисолларда
келтирилган
трансформацион
таҳлил
натижаларига кўра
after
лексемасидан кейин келувчи эргаш гап кўрсатиш
олмоши билан алмаштирилиши мумкин. Шундай қилиб бу моделдаги тадқиқ
қилинаётган лексема боғловчи эмас, предлогдир. Бу анъанавий равишда
кўплаб грамматикачилар томонидан тасдиқланиб келинмоқда [49, 257-258;
148, 355; 153, 318].
Аfter
лексемасидан кейин келувчи эргаш гап предлоглар билан
бирикувчи герундийли қурилмалар билан алмаштирилиши мумкин. Бундай
55
далил асосли равишда барча дарсликларда қайд этилган [124, 240-241; 129,
251-252; 134, 268-269].
Инглиз тили грамматикасининг барчаси ва бошқа лисоний илмий
ишларда
after
лексемаси аналогик ҳолатларда фақат равиш сифатида
қаралади. Бундай қараш структура жиҳатидан қисман ўзини оқлайди. Чунки
бундай гаплар эллиптик гаплар сифатида талқин қилинади ва улар
контекстдан субстантивлар орқали қайта тикланиши мумкин [48, 211; 49,
258].
S +after модели S1 + (after +S2elli)
Мисол:
I should discover this within a year after marriage
[194]
1. → a year that will come after → a year that will come afterwards – равиш;
2. → a year after the next year - предлог).
Мисол:
I addressed some phrases to her in her own tongue: she replied briefly at
first, but after we were seated at the table, and she had examined me some ten
minutes with her large hazel eyes, she suddenly commenced chattering fluently
[172]
(1. → and then afterwards, we felt happy – равиш;→ then, after that, we felt
happy - предлог).
Аfter
лексемасининг модел таркибидаги (синтактик матний қуршовдаги)
лисоний (сўз туркумига асосланган) мақомини кўриб чиқайлик. Фактик
материал сифатида ҳозирги замони инглиз ва америкалик муаллифларнинг
бадиий асарларидан танлаб олинган мисоллардан фойдаландик. Танлаб
олинган материалларнинг тўлиқлиги янги синтактик ва семантик
моделларнинг ҳажми олдинги материалларда такрорланмаслиги билан
белгиланди.
Таҳлил натижалари жадвалда қуйидагича умумлаштирилди:
56
2-жадвал
Жадвалда қўлланган шартли белгилар изоҳи:
S –субстантив,
Cl - эргаш гап,
Phr – структур предикацияда бўлмаган сўз бирикмалари,
Ger – герундий,
Pstr – структур предикация тузилиши,
< - моделнинг икки хил талқин қилиниши,
elli – эллиптик.
Жадвалда берилган моделларни мисоллар орқали изоҳлаймиз (мисол
рақами модель рақамига мослаштирилди):
1) Miss Marple walked more slowly after him
(A.Christie);
2) Negro and white boys were hanging around the door to hear the music
after the band started to play
(W.Faulkner);
3) After looking up the dictionary I had mixed feeling about my name
(V.Holt);
57
4) On the days of false spring it was very nice after boxing to walk along the
streets
(E.Hemingway);
5) I left soon after for Australia taking the Green Elesh with me
(H.Holt);
6) We want the machines not next year, not the year after, but now (J.Braine);
7) After we had eaten we felt fine, and then after, we felt very happy
(E.Hemingway).
Do'stlaringiz bilan baham: |