1 Xonandalik san‘atining O‗zbekistonga kirib kelishi. Rus xonandalik maktabi va xonandalik san‘ati 4

BAS (ital. basso – pastki) – 1) Erkaklarning eng past ovozi; diapazoni katta oktavadagi ―fa‖dan birinchi oktavadagidagi ―fa‖ga qadar.
BASSO OSTINATO (ital. basso ostinato – tayanch bas) – musiqa asarida to‗xtovsiz takrorlanuvchi bas ovozidagi kuy tuzilmasi.
BELKANTO (ital. belkanto – go‗zal kuylash) – XVII–a.da Italiya xonandaligida yuzaga kelgan nafis kuylash uslubi. Zamonaviy ma‘noda – hissiyotga boy, go‗zal va ravon kuylash yo‗llari. B. xonandadan izchil kantilena, nuqsonsiz koloraturali tovush cho‗ziqligi, dinamik va nozik tembr o‗zgarishlariga boy ijroni talab etadi.
VIBRATO (ital. vibrato, lot. vibratio – tebranish) – kuylash jarayoni, torli va ayrim o‗zga sozlar ijrochiligida tovushni to‗lqinlantirish. Xor ijrosida V. tarzida kuylash, iliqlik, quyuluvchanlik baxsh etadi, undan foydalanmaslik esa tovushlarni shirasiz, ifodasiz qiladi.
VOKALIZ (frants. vocalize, lot. vocalis – unli tovush) – 1) So‗zsiz, unli tovushlarda kuylash uslubi. Ko‗proq yarim yopiq (―niqobdor‖) ―a‖ tovushi va yumilgan og‗iz b–n ijro etiladi. Bunday uslubdan asosan vokal va xor asarlarlari (mas. M.Burxonovning jo‗rsiz xorlari)da keng foydalaniladi. 2) Xor uchun V. uslubidagi asarlar (mas. Ya.Ivanovning ―Perelyotnыe ptitsы‖; Yu.Falik V.zi, A.Pirumovning ―Exo‖, G. Sviridovning A.Yurlov xotirasiga bag‗ishlangan Kontserti, R.Vildanovning ―Olovli yo‗llar‖ kinofilmiga yozgan ―Elegiyasi‖, I.Akbarovning ―Xoral‖i va b.).
VOKALIZASIYA – so‗zsiz kuylash; odatda unli tovushlar yoki biror bir so‗zning ayrim bo‗g‗inlarini kuylanadi. Xor amaliyotida ashula aytishda, xorni sozlashda, asar o‗rganilayotganda qo‗llanadi. Xor asarlarida yordamchi ovoz, tag (fon), bezak va h.k. ko‗rinishda ko‗proq uchraydi.
GENERAL-BAS (lot. generalis – umumiy, bosh) – 1) Garmoniya fanining ilgarigi nomi. 2) ―Basso – kontinuo‖ (ital. uzluksiz bas)ning aynan o‗zi:
garmoniyani ko‗rsatuvchi partituradagi pastki ovoz, bunda har bir tovush ostidagi raqamlar b–n belgilanadi (raqamli bas). XVI–XVIII a.da g‗arbiy Yevropa musiqasida klavishli musiqa asboblari (organ, klavesin) akkordlar intervalikasini raqamlar b–n belgilangan bas partiyasi.