1-variant Leksikologiya va uning turlari haqida ma’lumot bering


Sinonimiya va polisemiya hodisasini izohlang



Download 60,28 Kb.
bet16/29
Sana23.07.2022
Hajmi60,28 Kb.
#845400
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   29
Bog'liq
Safarov 2 Y

2. Sinonimiya va polisemiya hodisasini izohlang.
Sinonimiya va polisemiya hodisasini izohlang.
Til birliklari bir xil maʼnoga ega boʻlish hodisasi sinonimiya deyiladi. Bu hodisa qanday til birliklariga xosligiga qarab, lugaviy (leksik) sinonimiya, frazeologik sinonimiya, sintaktik sinonimiya kabilarga boʻlinadi. Oʻzaro sinonim bulgan suzlar guruhi Sinonimlar qatorch deyiladi. Sinonimlar qatori 2va undan ortiq suzdan tashkil topadi. Mas, buloq — chashma Sinonim qatori 2 suzdan, yuz—aft— bashara — bet... Sinonim qatori esa kup suzlardan tuzilgan. Kup maʼnoli suzlar muayyan maʼnosi yoki maʼnolari bilan bir yoki birdan ortiq Sinonim qatoriga kirishi mumkin. Mas, bitirmoq soʻzi bir maʼnosi bilan tugatmoq, tugallamoq, tamomlamoq... soʻzlari qatoriga, boshqa maʼnosi bilan ado qilmoq, yoʻqotmoq, yoʻq qilmoq so'zlari qatoriga kiradi.Polisemiya - bu atamani bildirish uchun ishlatiladigan atama ba'zi so'zlarni yoki til belgilarini o'z ichiga olgan ma'nolarning xilma-xilligi. Polisemiya, shuningdek, ibora yoki ibora kontekstga qarab turli xil ma'nolarni anglatadigan tushunchadir.


Polisemiya so'zi prefiksdan iborat politsiya, bu "ko'p" va tomonidan ko'rsatiladi hafta, bu yunon tilidan kelib chiqqan va "ma'no" ni anglatadi. Shuning uchun polisemiya so'zi bir nechta ma'noga ega so'zlarni belgilash uchun ishlatiladi.
Polisemik so'zlar turli sabablarga ko'ra paydo bo'lgan ko'plab tillarda uchraydi, shu jumladan:


So'zlarning majoziy ma'nosi: ya'ni metafora yoki metonimiya ma'lum bir narsaga ishora qilish yoki ko'rsatish uchun ishlatilganda. Masalan, ushbu ob'ektni qo'llab-quvvatlaydigan ustunlar yoki chiziqlarni ko'rsatish uchun jadvalning oyoqlariga murojaat qilishda.
Ixtisoslashgan yoki texnik til: bu ba'zi bir so'zlarga ish, tadqiqot, rivojlanish sohasiga va boshqalarga qarab texnik ma'no berilganda. Masalan, xamir so'zi fan sohasida fizika yoki kimyo bilan bir xil narsani anglatmaydi, agar uni oshpazlik sohasidagi ma'nosi bilan taqqoslasak, u albatta retsept tarkibidagi tarkibiy qismga ishora qiladi.
Chet so'zlarning ta'siri: ba'zi bir chet el atamalarining ta'siri yoki qo'llanishi tufayli bir nechta ma'no kelib chiqqan so'zlarning xilma-xilligi mavjud. Eng keng tarqalgan misol - bu "tugma" so'zi, bu printsipial jihatdan kiyim-kechakka tegishli bo'lgan, ammo maishiy texnikaning ma'lum bir qismini ham ko'rsatishi mumkin bo'lgan aksessuarlardan birini nomlash uchun ishlatiladi.



Download 60,28 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   29




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish