1. Respublikamiz alimlarinin’ o’simlikler immuniteti pa’ni rawajlaniwina qosqan u’lesi

9.O’simlikledin’ keselliklerinin’ ja’nlikler menen ziyanlaniwina ta’siri
1.O’simliklerdin’ janliklerge shidamlig’ inin’ biologik ahimyeti neden ibarat
A)Tarixiy rawajlaniw dawaminda o’simleklerdin’payda qilg’an biologik qa’siyeti
B)Filogenetik rawajlaniwda payda etken biologik a’himyeti
C)Ontogenez dawaminda payda etken qa’siyeti
D)Evolicion rawajlaniw dawaminda o’simliklerdin’ payda etken biologik a’himyeti
2.Ja’nliklerge joqari shidamli sort dep qaysi sortqa aytiladi
A)Ja’nlikler menen waqtinsha ziyanlang’an
B)Ja’nlikler menen barqulla ziyanlang’an
C)Ja’nlikler menen ha’rdayim ziyanlang’an
D)Ja’nlik penen uliwma ziyanlanbaytug’in
3. Ja’nliklerge to’men shidamli dep qaysi sortqa aytiladi
A)Ja’nliklerdin’ ziyani ko’p bolg’an sortqa
B)Ja’nlikler ta’sir etpeytug’in sortqa
C)Ja’nlikler menen kem ziyanlanatug’in sortqa
D)Ja’nliklerge biyparq bolg’an sortqa
4.O’simliklerdin’ parazitlege shidamlig’I dep nege aytiladi
A)Parazitlerdin’ rawajlaniwina ta’sir etpeytug”in qa’siyetke
B)Parazittin’ rawajlaniwin tezletetug’in qa’siyetke
C)Parazittin’rawajlaniwina ta’sir qilmaytu’in qasiyetke
D)Sorttin’ paraziti rawajlaniwin tosip qoyatug’in qa’siyetke
5.Poligen shidamliq degen neni bildiredi
A)Belginin’ sipatin
B) Belginin’ mug’darin
C)Belginin’ sipatin bildirmeydi
D)Belginin’ sipatin bildirmeydi
10.Zamariqlardin’ o’zgeriwshen’lik mexanizimi. Bekteriya ha’m viruslardin’ o’zgeriwshen’ligi.
Zamariqtin’ vegetetiv denesi jinishke shaqalang’an giflar sistemasinan turip gribnica yamasa miceliya dep ataladi. Buwinlarg’a bo’linbegen giflar ku’shli shaqalang’an bir kletkali mitesliydan turadi. Oni kletkasiz dep ataydi. Buwinlarg’a bo’lingen ko’p kletkalardi payda etedi ha’m buwinli dep ataladi. Az sandag’i a’piwayi zamarriqlardi vegetative dene jan’ash tu’yirtpekli tsitoplazma bolip plazmodiya delinedi. Vegetativ denesi plazmodiya yamasa buwing’a bo’linbegen miceliyali zamariqlar to’men al buwinli ko’p kletkali miceliyali zamariqlar joqari darejeli dep ataladi.Zamariqlardin’ kletkalari zoospore ham ayrim to’men da’rejelilerdin’ vegetetiv denesinen baslarinda qatti qabiq penen qaplang'an olar bir eki ha'm ush qatlamli boliwi mu'mkin. Ximiyaliq qurami boyinsha kletka qabig’I tiykarinan uglevodlardan xitin ha’m mayli zatlar tipindegi azotli birikpelerden quralg’an. Kletkalardin’ ishki qurami plazmatik membrana yamasa plazmolemma menen tolg’an bolip kletkanin’ tirishilik procesinde basil xizmetti atqaradi.Plamollemma yarim o’tkizgishli qa’siyetke iye bolip usig’an baylanisli membrana sirtqi orinlarg’a proceslerin retlestiredi kletke ishinde citoplazma bolip onda mitoxondirya ,ribosoma, yadro, vakullalar,ha’m ha’r qiyli qosimshalar bar. Miceliya ushin gifalarinin’ radial tarqaliwi xarakterli misali ko’p jilliq o’simliklerde soliw keselligin payda etedi.Zamariqlardin’ jili gribnicalar radiusi boyinsha tarqaladi sonliqtan ag’ashlardin’ o’siwi boylap baradi.
Gifalarda enine emes uzinina o’siw xarakterli.Ko’pshilik jag’daylarda gifalar diametiri turaqli bolip 1 den 10 mkm ge shekem siyrek 10 mkm ha’m onnan u’lken boladi.Giflar uzinina bir neshe on sm ge jetedi.Miceliyalar o’simlik xozyayinine qatnasi boyinsha sirtqi yaki ishki ha’m substrat ishinde tarqalg’an yaki substratli boladi.SSirtqi ha’m ishki kletkali arqa;li micelliyler ayriqsha organlardi gaustoriyalardi payda etedi yag’iniy o’simlik xozyayin kletkasina ketedi ha’m onnan aziqliq zatlardi aladi. Gaustoriyalar ha’r qiyli formag’a iye ayrim sistematikaliq gruppalar ushin turaqli bolip gaustoriya du’zilisi diagnostikaliq belgiler esaplanadi. Gaustoriyanin’ rawajlaniwi shiq zamarig’inda to’mendegishe o’tedi. Zamariq o’simlik betine epidermista tig’iz jabisadi jalpaq bo’lekshe apressoriya payda etip onin’ ja’rdeminde epidermal kletkag’a jabisadi. Fermentler ta’sirinde kletka isinedi ha’m jumsaradi. O’simlik kletkasina jabisqan apressoriya ta’repinen jin’ishke gif payda bolip ol jumsag’an kletka qabig’inan o’tedi ha’m kletka ishinde gif isinedi yamasa quramali jalpaq du’ziliske gaustoriyalardi payda etedi..
Intensiv shaqalaniwshi giflar o’siw da’wrinde bir biri menen tiysip ko’binese anastamozlardi payda etdi. Olar bir birine baylanisqan o’simsheler.Anastamozlardi payda etedi. Olar bir birine baylanisqan.Anastamozlar arqali kletkadag’I zat almasiwlar sondayaq yadrolar almasadi. Ayrim zamariqlarda substrat penen tiyisken Orinda bo’rtiksheler payda boladi . Olar qisqa shaqalang’an giflar rizoidlar delinedi. Rizoidlar xizmeti tamirg’a jaqin bolip olar jardeminde zamariq substratqa jabisadi .
Zamariqlar ortaliq sharayatina sa’ykes vegetativ denesinin’ tu’rin o’zgertiwge uqipli esaplanadi . Ayrim usinday tu’r o’zgerisler miceliyanin’ ayriqsha tinishliq basqishin o’tiwinde ushirasadi.