1. Pulning kelib chiqishi,mohiyati va zaruriyati

52. Bank krediti 
Bank krediti — kreditning eng rivojlangan shakli bolib, ushbu 
kredit tijorat banklari tomonidan vaqtincha bo'sh pul 
mablaglami jalb qilish hisobiga, qo'shimcha moliyaviy
resurslarga ehtiyoj tug'ilgan yuridik va jismoniy shaxslarga
beriladi. Kreditning shakllari tarkibida bank krediti asosiy
ulushga ega bolib, jamiyatdagi vaqtinchalik bo'sh pul mablaglar 
asosan banklarda jamlanadi. Buning natijasida, banklar ushbu 
mablaglar hisobidan foyda topish maqsadida, ulami 
iqtisodiyotning turli sohalariga bank krediti shaklida 
joylashtiradi. 
53. Davlat krediti, istemol krediti va tijorat krediti
Foiz stavkasini hisoblash usullari 

---

Davlat krediti, istemol krediti va tijorat krediti.Davlat krediti. 
Ushbu kreditning asosiy belgilaridan biri kreditni berish yoki 
olish jarayonida davlat bevosita ishtirok etadi.Ist’emol (ipoteka) 
krediti asosan aholiga yashashi uchun zarur bolgan buyumlami 
(uy, mashina, televizor, muzlatgich, mebel va boshqalar) 
olishga beriladi.Tijorat krediti - kreditning boshqa turlariga 
nisbatan tarixan juda qadimda paydo bolgan. Uning vujudga 
kelishi bevosita tovarlami ishlab chiqarish va ulaming
realizatsiyasi bilan chambarchas bogliqdir. 
54. Lizing kredit
Lizing kredit Iqtisodiy nuqtai nazardan, kredit - ijara (lizing) 
murakkab savdo - moliya - kredit operatsiyalarining bir shakli 
hisoblanadi. Kredit - ijaraning asosiy xususiyatlari sifatida 
lizing muddati davomida ijaraga berilgan vositalarga nisbatan 
egalik huquqini saqlab qolishdir. Uning asosiy shakllaridan biri 
mashina va jihozlami ijaraga berish, asosiy usullaridan biri 
investitsiyalami moliyalashtirish va ta’minotni faollashtirish 
hisoblanadi. Kredit - ijara (lizing) operatsiyasida odatda uch 
tomon ishtirok etadi:
> ishlab chiqaruvchi (tovar sotuvchi), bolajak lizing beruvchiga 
tegishli mashina va jihozlami sotuvchi yuridik shaxs;
> lizing beruvchi, tovar sotuvchidan mashina va jihozlami sotib 
oluvchi, mulkning egasi sifatida lizing shartnomasiga asosan 
malum muddatga va tolov evaziga mashina va jihozlami lizing 
oluvchiga beruvchi. Odatda, lizing beruvchi sifatida etarli 
darajada moliyaviy mablag'ga ega bolgan banklar, 
ixtisoslashgan lizing kompaniyalari, korxonalar maydonga 
chiqadi;

---

> lizing oluvchi, lizing shartnomasiga malum muddat va 
tolovga asosan mashina va jihozlami oluvchi shaxs. Odatda, 
lizing oluvchi sifatida asosan yuridik shaxslar maydonga 
chiqadi. Lizing beruvchi va lizing oluvchi o'rtasida tuzilgan 
shartnomaga ko'ra, lizinga olingan mashina va jihozlaming 
shartnoma muddati tugagandan so'ng lizing beruvchiga 
qaytariladi yoki lizing oluvchining ixtiyorida qoladi. Lizing 
o'ziga xos bolgan shartnoma hisoblanadi, unda ijara elementlari 
va kredit elementlari mujassamlashadi. Shu bois, lizing so'zi 
“kredit - ijara” tarzida talqin etiladi.