1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Brend firma va uning tovarini bozorda tanilishini ta’minlaydi. 
Firmaning 
bir lahzada tanilishi va uning tovari haqida ma’lumot olishda brend katta rol 
o‘ynaydi. Harid jarayonida haridor 60 turdagi tovar assortimentini tahlil qiladi va 
bunga 40 minut vaqt sarflaydi. Agarda haridor bitta brendga bir daqiqa sarflagan 
taqdirda u o‘rtacha 5-6 soat davomida tovarlarni firmalar bo‘yicha tahlil qilib chiqadi. 
Biroq brendning aniq pozitsiyasi va qiyofasi haridor bilan juda qisqa vaqt ichida 

---

219 
aloqa o‘rnata oladi va funksional o‘xshash bo‘lgan tovarlardan firma tovarini tezda 
ajratib oladi. 
2. 
Brend kommunikatsiya jarayonini soddalashtiradi va tovar haqidagi yaxlit 
qiyofani shakllantiradi. 
Brend eng avvalo iste’molchilarga yo‘naltirilgan va ularning 
kuchli, imidjga e’tibor qaratishi, jozibadorlikka va nufuzga o‘chligidan 
“foydalanadi”. Masalan 
Mercedes
avtomobilini harid qilish bilan iste’molchilar 
yuqori sifat, obro‘-e’tibor va o‘zining ustunligini namoyish qiladi. 
Nike 
krossovkalari,
Puma
sport kiyimlari va Adidas kepkalarini harid qilish orqali 
professional sportchi ekanligi va yuqori natijaga erishganliklarini namoyish qilsalar, 
Volvo 
avtomobilini harid qilish orqali esa xavfsizlikni asosiy o‘ringa qo‘yishlarini 
namoyish qiladilar. 
3. 
Brend narx o‘rnatish siyosatini rag‘batlantiradi va firmani qo‘shimcha 
daromad bilan ta’minlaydi. 
Firmaga bo‘lgan ishonch, sifat ustunligi haridorlarni 
ushbu firma tovarlarining hech ikkilanmasdan harid qilishini rag‘batlantiradi. 
Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, 72% haridorlar o‘zlari uchun qadrli bo‘lgan brend 
tovarlarni narxini surishtirmasdan va raqib tovarlarga nisbatan 20% qimmat narxga 
sotib olishga tayyordirlar. Har to‘rt haridordan bittasi o‘zi qadrlaydigan brend 
tovarning narxini surishtirmasdan buyurtma beradi. 
4.