1. O‘simliklar oziqlanishi va o‘g‘itlar fani. Maqsad va vazifalari


O‘simliklar oziqlanishida mikroorganizmlarning roli



Download 0,54 Mb.
bet46/48
Sana21.02.2022
Hajmi0,54 Mb.
#35425
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   48
Bog'liq
savollar tayyori

50. O‘simliklar oziqlanishida mikroorganizmlarning roli
Тоғ жинсларининг нураши, торф, нефть, тошкў-мир, селитра ва оҳактошларнинг юзага келиши бево­
сита микроорганизмлар фаолияти билан боғлиқ. Туп­
рок ҳосил бўлиш жараёнини ҳам микроорганизмлар-сиз тасаввур килиш қийин. Тупроқнинг ҳайдалма қат-ламидаги бактериялар массаси 3—8 т /г а ни ташкил
қилади.
Озицланиш усулига кўра гет ерот роф ва авт от роф
микроорганизмлар фарцланади. Автотроф бактериялар
карбонат ангидридцаги углеродни боғлаш учун ф от о-синт ездан ёки айрим минерал моддаларнинг оксидла-нишдан цосил бўладиган энергия (хемосинт ез)ц ан фой­
даланади.
Яшил ва цизғиш бактериялар, нитрификациялов-чилар, шунингдек олтингугурт ва темирбактериялари
фотосинтезлаш цобилиятига эга. Тайёр органик модда­
лар углеродйдан фойдаланади ган гетеротроф бактерия­
лар жумласига аксарият тупроц бактериялари, актино-мицетлар, барча замбуруғ ва содда микроорганизмлар
киритилади.
Водород сульфид, олтингугурт ва тиобирикмаларни
сульфат кислотага цадар оксидланишига сульф оф икса-циядейилади ва бу жараён олтингугурт ҳамда тиобакте-риялар иштирокида содир булади. Сульфат кислота ўз
навбатида тупроцдаги цийин эрийдиган минерал туз-ларни (масалан, фосфатларни) осон эрийдиган шаклга
ўтказади, асослар билан таъсирлашиб, ўсимликлар то­
монидан осон ўзлаштириладиган сульфатларни ҳосил
цилади.
Темир бактериялар темир бир оксидни темир ок­
сидга айлантиришда, шунингдек, марганец тузлари­
нинг оксидланишида иштирок этади.
Аммонификация, нитрификация ва денитрифика­
ция жараёнлари микроорганизмларсиз содир бўлмайди.
Айни жараёнларда иштирок этувчи микроорганизмлар
тўғрисида дарсликнинг азотли ўғитларга оид бобида
батафсил тўхталамиз.
Микроорганизмлар турли-туман кимёвий бирикма­
лар билан озицланади. Тупроц микроорганизмлари би­
ринчи навбатда азотга кучли эҳтиёж сезади. Автотроф-лар асосан аммоний ва нитрат кислота тузларини ўзлаш-тиради. Айримлари атмосфера азотини ҳам ўзлаштириш
цобилиятига эга. Мураккаб органик модда — гумус
таркибидаги озиц элементларни \ам ўзлаштирадиган
микроорганизмлар мавжуд.
Тупроц ва микроорганизмлар ҳужайраларидаги бар­
ча кимёвий ва биокимёвий жараёнлар намлик тупроц
тўла нам сиғимининг 50—60%ига тенг бўлган шароитда
содир бўлади, анаэроб микроорганизмлар эса 80—90,
ҳатто 100% намликда (шолипояда) ҳам яшайди.
Тупроцда турли гуруҳ ва турларга мансуб бўлган,
целлюлоза ва пектин моддаларни парчаловчи микроор-
ганизмлар, ҳамда уробактериялар (мочевинани парча­
ловчи) учрайди.
Усимликларнинг илдиз тизими ўзидан турли тузлар,
қанд моддалар, органик ва аминокислоталар, витамин
ва устирувчи моддаларни ажратади. Бу моддалар микро­
организмларнинг ривожланиши ва таркибига кучли таъ­
сир қилади

Download 0,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   48




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish