1-modul. Kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish. 1-Mavzu: Texnik asbob-uskunalar va diagnostika qilish jihozlari

---

1-MODUL. KOMPYUTERLARGA TEXNIK XIZMAT KO’RSATISH. 
1-Mavzu:
Texnik asbob-uskunalar va diagnostika qilish jihozlari
Reja: 
1.
Texnik asbob-uskunalar va diagnostika qilish jihozlari 
2.
Kompyuterlarning ishlash prinsiplari va tarkibiy qismi. 
3.
Shaxsiy kompyuterning umumiy ko‘rinishi, uning asosiy qurilmalari 
4.
Kompyuterning (sistema bloki) ichki qurilmali. 
5.
Axborotlarni kiritish-chiqarish qo’shimcha qurilmalari 
 
Maruzanimg maqsadi: 
Talabalarga zamonaviy kompyuterlarning arxitekturasi, asosiy, tashqi, qo’shimcha 
qurilmalari to’g’risidagi asosiy tushunchalarni berish va ular bilan ishlash malakasini hosil 
qilish. 
Mavzuning tayahch iboralari: 
 
Kompyuter. Arxitektura. . IBM. Apple. Super. Katta. Kichik. Stol kompyuterlari. 
Ko’chma. Kommunikator. Smartfon. 
1.
 
Texnik asbob-uskunalar va diagnostika qilish jihozlari 
Kompyuter tizimlarini tamirlash va ularga xizmat ko`rsatish bo`yicha ishlaydigan har 
bir mutaxassis ixtiyorida elektr asboblari komplekti mavjud bo`ladi. Xizmat ko`rsatish 
ishlarining ko`pchiligini katta miqdordagi asboblarsiz amalga oshirib bo`lmaydi. Aynan 
shuning uchun ham elektr asboblari bozori rusum va modellarning rang-barangligi bo`yicha 
faqat kompyuter texnikasi bozori bilangina qiyoslanishi mumkin. elektr asbobining uzoq 
muddatga sotib olinishini, ulardan foydalanish sharoitlari esa ekstremal holatlarga 
yaqinligini etiborga olsak, eng maqul keladigan modelni tanlash unchalik oson emasligi 
ma’lum bo`ladi. 
Bu ishda eng ko`p tarqalgan xato – asbobning ko`p vazifali bo`lishiga ortiqcha 
intilishdir. Ishlab chiqaruvchilarning aksariyati o`zlari chiqarayotgan elektr asbobning ko`p 
maqsadlarda qo`llanadigan gilib yaratishga harakat qiladilar. Odatda, bunday asbob o`zining 
asosiy vazifalaridan tashqari yana bir necha qo`shimcha vazifani bajara oladi. Bunda shuni 
ham nazarda tutish kerakki, mazkur vazifalarni asbobning boshqa turlarini qo`llab ham 
bajarish mumkin. 
Biroq, asbobning bir necha vazifani bajara olishi hali uning universalligini bildirmaydi. 
Zero, turli amallar turlicha quvvat sarflanishini talab etadi. Asbobdan uning imkoniyatlari 
chegarasida foydalanish yoki asbobga ortiqcha kuch berish esa uning tezda buzilishiga hamda 
ishlab chiqaruvchi va sotuvchi tashkilotdan mutlaqo asoslanmagan holda hafsalaning pir 
bo`lishiga olib keladi. 
Ikkinchi tomondan asbob tanlanayotgan paytda uning tuzilishiga xos muhim jihatlari 
etibordan chetda qoladi. Ko`pchilik hollarda bu xaridorlarda axborotning yetarli emasligi 
va sotuvchining malakasizligi tufayli sodir bo`ladi. Asbob sotib olinayotganda, avvalam bor 
uning tashqi ko`rinishi (korpusning ergonomik shakli, vaznining sizga mosligi, boshqaruv 
organlarining qulayligi, zarbaga bardoshliligi, elektr xavfsizligi, qo`shimcha tutgichlar hamda 
chuqurlikni ko`rsatuvchi belgilar borligi va boshqalar)ga ahamiyat berish lozim. So`ngra 

---

elektr asbobning konstruktiv xususiyatlari, bajariladigan vazifalar to`plami va tavsifini
batafsil tahlil qilib, tanishib olish zarur. Chunki undan uzoq vaqt va samarali foydalanish 
aynan mana shularga bogliqdir. 
Quyida elektron jihozlar bilan ishlash uchun zarur asboblarning uncha katta bo`lmagan 
ro`yxati, shuningdek, ulardan namunalar va asboblarning mahsus vazifalari haqida 
malumotlar keltirilgan: 
1.
Buragichlar (otvyortkalar) to`plami. 
2.
Yassi jag`li omburlar va h.k. 
3.
Yon tomonlarni kesuvchi (izolyatsiyani ko`chiruvchi) qaychilar. 
4.
Qirquvchi omburlar. 
5.
Siquvchi asbob. 
6.
Izolyatsiyalovchi material. 
1.
Shurup burovchi asbob.