1. Меҳнат унумдорлиги кўрсаткичларини таҳлил қилиш йўналишлари ва вазифалари

ЙМ = ХС х К х Д х СМ

Мазкур омилларнинг санот ишлаб чиқариш персоналининг ўртача йиллик маҳсулот ишлаб чиқариш даражаси ўзгаришига таъсирини мутлоқ фарқлар усули билан ҳисоблаб чиқамиз.

10.3 ва 10.4- жадвал маълумотларига қараганда, корхона ходимининг ўртача йиллик маҳсулот ишлаб чиқариши режадагидан 19 млн.сўмлик (499-480) кўпдир. Ўртача йиллик саноат маҳсулоти ишлаб чиқариш персонали умумий сонида ишчилар улуши ортганлиги муносабати билан 10 миллион сўмлик ва ишчиларнинг ўртача соатлик ишлаб чиқариши ортганлиги сабабли 40 миллион сўмлик кўпайган. Унинг даражасига иш вақтининг режадан ташқари бутун кун бўйи ва смена ичида бекор сарф бўлиши салбий таъсир кўрсатган, натижада у тегишли равишда 22,27 ва 8,83 миллион сўмлик камайган. Шу сабабли таҳлилни ана шу йўналишда чуқурлаштириш лозим.
жадвал
Ишлаб чиқариш корхонасида меҳнат унумдорлигини омиллар асосида таҳлил қилиш.

Кўрсаткичлар	Режа	Ҳақиқат	Фарқ, + -
Маҳсулот ишлаб чиқариш ҳажми(млн.сўм)	960	1008	+48
Ўртача рўйхатдаги лар сони: Саноат ишлаб чиқариш персонали (СИП) Асосий ишчилар (АИ)	200 160	202 165	+2 +5
Саноат ишлаб чиқариш персонали умумий сонида ишчилар салмоғи (ХУ),%	80	81,68	+1,68
Бир йилда бир ишчи ишлаган кунлар (ИК)	220	210	-10
Иш кунининг ўртача давомийлиги (Д),соат	7,95	7,8	-0,15
Ишланган вақтнинг умумий миқдори: Барча ишчилар бир йилда (Т); киши-соат Шу жумладан, бир ишчи; киши-соат	279840 1749	270270 1638	-9570 -111
Ўртача йиллик ишлаб чиқариш(млн.сўм) Бир ишловчи(ЙМ) Бир ишчи(ЙМ)	4,8 6,0	4,99 6,10	0,19, 0,10
Ишчининг ўртача кунлик маҳсулот ишлаб чиқариши (КМ) минг сўм	3,43	3,72	0,29
Ишчининг ўртача бир соатда маҳсулот ишлаб чиқараши (СМ) сўм	273	291	18
Унумсиз вақт сарфи(ТУ)минг сўм	-	1367	-
ФТТ тадбирларни жорий қилиш ҳисобига режадан ташқари тежалган вақт(Тт)минг киши -соат	-	8500	-
Таркибий силжишлар натижасида товар- маҳсулот қийматининг ўзгариши, млн.сўм	-	2300	-

жадвал
Ходимларнинг ўртача маҳсулот ишлаб чиқариш даражасига омилларнинг таъсир кўрсатишини мутлақ фарқлар усули билан ҳисоблаш.

Омиллар	Ҳисоблаш алгоритми ЙМ,млн.сўм
СИТ умумий сонида ишчилар улушининг ўзгариши	ЙМу=Уд ∙ ЙМреж = 0,0168 ∙ 600= +10,08
Йилига битта ишчи ишлаган кунлар сонининг ўзгариши	Йму = УДҳ ∙ К ∙ КМреж= 0,8168 ∙ (-10) ∙2,73=-22,27
Иш куни давом этишининг ўзгариши	Йму=УДҳ ∙ Кф ∙ Д ∙ Смреж= 0,8168 ∙ 210 ∙ (-0,5) ∙ 0,34305=-8,83
Ўртача соатлик маҳсулот ишлаб чиқаришининг Ўзгариши	Йму=УДҳ ∙ Кҳ ∙ Дҳ ∙ СМ= 0,8168 ∙ 210 ∙ 7,8 ∙ 0,02991=+40.03
Жами	19,01

Ишчининг ўртача йиллик маҳсулот ишлаб чиқаришининг ўзгариши ҳам худди шундай таҳлил қилинади, у битта ишчининг йил давомида ишлаган кунлари сонига, иш кунининг ўртача давом этиши ва ўртача соатлик маҳсулот ишлаб чиқаришига боғлиқ бўлади: