1-мавзу: Технология фани Давлат таълим стандарти, ўқув дастури, дарслик ва методик қўлланмалари мазмуни

Технология ва жисмоний тарбия
. Маълумки, Технология таълими 
дарсларининг асосий қисми амалий машғулотлардан иборат. Шу сабабли 
ўқувчиларнинг амалий машғулотларда хориб қолмасликлари кўп жихатдан 
уларнинг жисмоний чиниқишларига боғлиқдир. Бундан технология ва жисмоний
тарбия машғулотларини ўзаро мувофиклаштириш зарур деган оқилона хулоса 
келиб чиқади. Бинобарин, ёшларни жисмоний тарбиялаш билан уларни меҳнатга 
тайёрлашнинг ўзаро комплекс боғланган масаласи ҳал этилади, яъни унда 
шахснинг меҳнат фаолияти учун зарур бўлган профессионал жисмоний 
хусусиятлари, ҳаракат малакалари, ахлоқий-иродавий ва социал сифатлари 
шаклланади. Хусусан арралаш, рандалаш ишларини гимнастика, болгалаш
ишларини бокс, чамалаш ишларини мўлжалга олиш каби машғулотларга 
мувофиқлаштириш мумкин. Шуни алоҳида таъкидлаб ўтиш ўринлики, агар 
жисмоний тарбия машқлари V-VII синфлардаги технология дарсларига умумий
тарзда боғланса, кейинчалик эса юқори синфларда бу боғланишларни 
ўрганиладиган муайян ихтисосликлар, масалан, дурадгор, токарь, электр 
пайвандчи, сувоқчи, ғишт терувчи, слесарь-сантехник каби касбларга бевосита
мослаштириш қийин эмас.

---

166
Технология
ва адабиёт.
Маълумки, технология таълими дарсларида 
адабиёт фанининг боғланиши сезиларли даражада намоён бўлади. Чунки адабий 
асарларда меҳнат тарбияси ва меҳнатсеварлик ғоялари уфуриб туради. Технология 
таълими дарсларида булардан омилкорлик билан фойдаланиш, зарур парчаларни 
ўқиб бериш керак. Шунингдек, машҳур шоирлар ўтмишда усталар томонидан 
ясалган ажойиб мосламалардан фойдаланганликларини ҳам эслатиб ўтиш 
мумкин. Масалан, ўқувчиларга китоб қўйиб ўқиш учун мўлжалланган лавҳ
ҳақида маълумот бериш билан бевосита Низомий, Ал-Хоразмий, Абдураҳмон 
Жомий, Лутфий, Алишер Навоий, Муқимий, Фурқат каби алломаларимизнинг 
ижодий фаолиятларига тўхталиб, улар мана шу мосламадан, яъни лавҳдан 
фойдаланиб китоб мутоала қилганликларини айтиб ўтиш ўринлидир. Шоир 
Ҳислат эса машҳур шоир бўлиш билан бирга моҳир дурадгор уста бўлганлигини 
эслатиб ўтиш мақсадга мувофиқ бўлади. Булардан ташқари назарий ва амалий 
дарсларда ўлчов олиш ишларини халқ оғзаки ижоди билан боғлаш ҳам мумкин. 
Бу ўринда қуйидаги халқ мақолларини келтириш ўринлидир: “Етти ўлчаб бир 
кес”, “Режали иш бузилмас”, “Режасиз иш - қолипсиз ғишт”, “Санамай саккиз 
дема”, “Кенг кенгашиб йиртилар, тор тортишиб” ва бошқалар. Технология 
таълими муаллимлари ўз дасрларида меҳнат, меҳнаткаш инсонлар тўғрисидаги 
бадиий асарларни ўқувчиларга тавсия қилишлариб, натижаларни текшириб
боришлари орқали улардан меҳнатга мухаббат, ҳурмат туйғуларини ўстириш, 
меҳнатга онгли муносабатда бўлиш, ижодкорликка интилиш каби хислатлар 
таркиб топишига ёрдам беришлари даркор.