1-Mavzu. Sport o‘yinlari, musobaqalar va tadbirlar tarixi. Bayram haqida tushuncha. Reja: 1

G.V.Plexanov
ta’biri bilan aytganda: 
“O‘yin – mehnat farzandi
1
”
bo‘lib vujudga 
kelgan.
 
Ibtidoiy odamlar terib yeb kun kechirish bilan mashhur boʻlgan davrda bu 
sohaga oid ish tajribalar bilan birga oʻyin musobaqalarga ham ehtiyoj sezila 
boshlanadi. 
Birinchidan:
– terib yeyish davrida kim koʻp va tez meva zahirasini yeg‘sa 
to‘q boʻlgan bu oʻziga xos musobaqani vujudga keltirgan. 
Ikkinchidan:
– mohir terimchilar keksayib kuchdan qolganda ularga daraxt 
uchiga chiqib xatarli shoxlarda turib meva terish qiyin bo‘lgan. Bolalarda esa, 
harakatli oʻyinlarga moyillik bo‘lgan va bundan foydalangan qariyalar bolalarga 
meva terishni ish sifatida emas balki oʻyin shaklida oʻrgatishgan. 
Uchinchidan:
– ibtidoiy davrda urugʻ qabilalar oʻrtasida serhosil joylar 
uchun janglar boʻlib, ular oqibatida qurbonlar koʻp boʻlgan. Borgan sari masalani 
madaniy shaklda hal qilish yoʻllari izlangan buning natijasida bir-biri bilan ikki 
urugʻ emas balki ularning sardorlari yakkama-yakka jang qilganlar. Vaqt o‘tib 
oʻlim bilan tugaydigan janglar o‘rniga madaniylashgan sardorlar kurashi 
olishuvlari vujudga kelgan. Olishuvlar esa hozirgi milliy kurashimizning 
ibtidosidir. 
To‘rtinchidan:
– qabilalar oʻz muammolarini janjal bilan emas balki 
tinchlik yoʻli bilan hal qilish maqsadida qoʻshni urugʻ vakillarini mehmonga 
chaqirgan inson tili rivojlanmagan davrda mehmon va mezbonlar oʻz fikrlarini 
pantamimo o‘yin raqs shaklida ifodalashgan. 
Xullas inson terimchilik bilan mashhur boʻlayotgan davrdayoq oʻyinlarning 
ilk shakllari meva terish boʻyicha musobaqa, tarbiyaviy o‘yin, mashg‘ulotlar, 
sardorlar olishuvlari, pantamimo, raqslar kabi o‘yinlar shakllana boshlaydi. Bu 
o‘yinlar esa o‘z-o‘zidan jismoniy harakat, yugurish, chaqqonlik, epchillik, 
merganlik, mehnat va ov qurollari bilan jang qilish, nayza uloqtirish, kuchli bo‘lish