1-Mavzu. Qurilishning respublika iqtisodiyotida tutgan o‘rni

1. Бошқарувчи ёки бошқарилувчи тизимлар сингари бошқарув объекти ва субъекти ўзаро бир-бирига сабаб-оқибат муносабатлари орқали боғлиқ бўлиши керак.
2. Бошқараётган тизимда бошқариш мақсади аниқ бўлиш керак. Бошқараётган тизим бошқариш объектининг ҳолати ҳақидаги ахборотларни - фаолият натижалари, муҳитнинг ўзгариши кабиларни ўзлаштириш имкониятига эга бўлиши керак.
3. Бошқариш объекти бошқариш таъсирларни қабул қила олиш, ўзлаштириш ва қўйилган вазифани мазмунига мос равишда бажара олиш қобилиятига эга бўлиш керак.
Бу шартларни риоя қилиш имкониятларини кўпроқ бошқарувчанлик таъминлайди, яъни бошқариш тизимининг ишончлилиги. Бошқариш объекти қанча мураккаб бўлса, бошқариш органининг қобилияти шунча юқори бўлиш керак. Агар боғлиқлик бузилса бошқарувчанлик ҳам пасаяди, ишлаб чиқариш тизими бошқарилмайдиган ёки заиф бошқариш бўлиб қолади, натижада ишлаб чиқаришнинг фойдаси ҳам камаяди.
Бошқарувчанликни нормалаш мумкин. Бошқариш нормасида, одатда, бошқариш самарадорлигини таъминлаш шарти билан битта раҳбар ёки бошқарув органига бўйсунадиган ишловчилар ёки бўлинмалар сони белгиланади.
Бу қонуниятлардан бир қатор оқибатлар келиб чиқади.
1. Оддий бошқарув органлари ёрдамида мураккаб объектларни бошқариш мумкин эмас.
2. Бошқарув самарадорлиги бошқариш аппарати ходимлари миқдорига боғлиқ бўлар экан, бошқарув хизматининг оптимал миқдорига эририш лозим.
3. Ишлаб чиқаришни бошқаришнинг ташкилий тузилмасида бошқарув даражаларининг рационал табақалашувига эришиши керак.
Қурилиш бошқа моддий ишлаб чиқариш соҳалар каби динамик (ўзгарувчан) ва очиқ тизим бўлиб, ташқи муҳит билан, яъни ҳар хил соҳадаги корхоналар ва ташкилотлар билан якуний қурилиш товарлари яратилишида тўғридан-тўғри ёки билвосита алоқага киришувчи тизимдир. Ўзгарувчанлик қурилишда бир пайтнинг ўзида функционал ва ривожланиш жараёнлариниг боришида намоён бўлади. Бу эса ўз навбатида бир қатор қонуниятларга риоя этишни талаб қилади. Булар қаторига қўйидагиларни киритса бўлади: