1-мавзу. Мулк ва баҳолаш ҳақида умумий тушунчалар

Кўчмас мулкнинг ўз жойлашган ери билан шартлашганлиги 
исталган объектнинг 
ноёблиги
да намоён бўлади. Кўчмас мулкнинг иккита бир 
хил объекти мавжуд бўла олмайди, чунки улардан ҳар бирининг жойлашган ери 
такрорланмас ҳисобланади. Шу муносабат билан баъзида маълум объектнинг 
баҳоси ҳақида иккинчи объект баҳосига қараб тўғри хулоса чиқариб бўлмайди. 

Исталган мамлакатнинг 
кўчмас мулк бозори ҳудуд ва объект 
тури
га қараб бир қанча майда сегментларга бўлинади. Ушбу сегментларнинг ҳар 
бирида турли хил ўзига хос шароитлар шаклланади. 

Янги кўчмас мулк объектларини қуриш (ёки мавжудларини 
реконструкция йўли билан функционал қўлланиш соҳасини ўзгартириш) учун 
маълум вақт талаб қилинади. Шундай қилиб, кўчмас мулк бозорида 
таклиф 
талабдан ортта қолади
. У ёки бу майдонларнинг вақтинчалик дефицити тегишли 
ижара ставкаларининг ўсишига олиб келади, бу эса қурилишга ҳаддан ортиқ 
инвестиция киритишнинг олдини олади. Одатда, қурилиш “БУМ”и жараёнида 
талаб ва таклиф ўртасидаги мувозанат нуқтаси сезилмайди ва майдонлар 
ҳақидаги маълумотлар кўп бўладиган қарама-қарши ҳолат бошланади. Бундан 
кўчмас мулк бозорининг яна бир муҳим хусусияти, 
номувозанатлилик
келиб 
чиқади. 

Кўчмас мулк бозори ҳудудий ва маҳаллий даражада 
давлат 
томонидан тартибга солинади
. 
Товар сифатида кўчмас мулкнинг яна бир муҳим хусусияти унинг ҳаёт 
циклидир. Ҳаёт цикли –бу кўчмас мулкнинг эксплуатацияга топширилиши 
(яратилиши)