Ипотека ҳақидаги шартномани учинчи шахсга ўтказилаётганда гаровга оид ҳужжат
ҳам шу шахсга ўтказилади. Бу гаровга оид ҳужжат қарздорда эмас, кўчмас мулкда
“ётишини” англатади, яъни, кўчмас мулкни сотиб олаётган харидор у билан бирга
гаровга оид ҳужжат бўйича мажбуриятларни ҳам олади, акс ҳолда келишув
аҳамиятга эга бўлмайди.
Гаров берувчи ипотека ҳақидаги шартнома бўйича ҳуқуқларини худди шу
шартнома бўйича аввалги гаров берувчи ўрнига келадиган бошқа шахсга беришга
ҳақли
1
.
Ипотека билан таъминланган мажбурият бўйича ҳуқуқларга ён беришни ҳам
англатувчи ипотека ҳақидаги шартнома бўйича ҳуқуқларга ён бериш нотариал
тасдиқланган ва белгиланган тартибда рўйхатдан ўтган бўлиши зарур.
Гаровга пул берувчи гаров ҳужжати бўйича ҳуқуқни бошқа шахс фойдасига
топшириш қайдномасини тузиш ҳамда бу шахсга гаров ҳужжатини топшириш йўли
билан бериши мумкин. Топшириш қайдномасида ҳуқуқлар топширилаётган
шахснинг тўлиқ исми, номи кўрсатилган бўлиши зарур. Бундай кўрсатмалар мавжуд
бўлмаган топшириш қайдномалари аҳамиятга эга эмас.
Гаров ҳужжатининг қонуний эгаси у томонидан тасдиқланган барча ҳуқуқларга,
шунингдек, ипотека билан таъминланган мажбурият бўйича гаровга пул
берувчининг ва кредиторнинг ҳуқуқларига ҳам эга бўлади.
Гаров ҳужжатида уни кейинчалик бошқа шахсларга ўтказиш ҳақидаги ёзув
бўлмаса, у ҳеч қандай аҳамиятга эга бўлмайди.
Агар гаров хатига илова қилинадиган ҳужжатлар уларни идентификация қилиш
учун етарли даражада гаров хатида аниқ кўрсатилмаган бўлса ва бундай ҳужжатлар
унинг ажралмас қисми эканлиги назарда тутилмаган бўлса, улар гаров хати бўйича
ҳуқуқлар гаров хатини сотиш, гаровга қўйиш натижасида ёки бошқача тарзда қайси
шахсларга ўтган бўлса, ана шу шахслар учун мажбурий эмас.
2
. Шундай қилиб, гаров
ҳужжатига иловалар – бу, нотариал тасдиқланган ва давлат рўйхатидан ўтган
бўлиши шарт бўлган гаров ҳужжатининг элементларидир.
Маълум бир шахсда гаров ҳужжатининг мавжуд бўлиши бу шахс (кредитор)
фақатгина маълум пул мажбурияти бўйича ижро этиш ҳуқуқига эмас, балки,
ипотека ҳақидаги шартномада кўрсатилган мулкка гаров ҳуқуқига ҳам эга
эканлигини, яъни, гаров хати нотариусга депозит сифатида ўтказиб юборилмаган
бўлса, унинг эгаси гаров хатини тегишли ҳуқуқ амалга оширилаётган масъул шахсга
кўрсатишга мажбур.
Қачонки гаров ҳужжати қонунга мувофиқ бекор қилинса, ипотекани давлат
рўйхатидан ўтказган ташкилот ҳужжатнинг устки томонига «бекор қилинган»
муҳрини босиш йўли билан ёки уни жисмоний йўқ қилишдан ташқари, унинг
муомалада бўлишига йўл қўйилмайдиган бошқа йўл билан кечиктирмай бекор
қилади.
3
Машина ва ускуналар
Do'stlaringiz bilan baham: