1-Mavzu: Materiallar qarshiligi kursiga kirish

1 kg = 9, 80665 N ~ 10 N,

1 N = 0,10197 kg = 10ˉ¹ kg,

1 t = 10⁴ N ,

1 N = 10ˉ⁶ MN demak, 1 t = 10ˉ² MN, 1 MN = 10⁶ N

bunda MN Meganyuton deb o‘qiladi. Shu tufayli massa o‘lchovi quyidagicha bo‘ladi: 1 kg ~ 0,1 kg·s²/m, chunki 1kg·s²/m=9,81 ~ 10 kg.

Bosim (kuchlanish): 1 kg/sm² = 10 N / sm² = 10⁵ N/ m² = 10ˉ¹ MN/m²

1 N/sm² = 10ˉ⁷ kg/sm² = 10ˉ² MN/m²

Ish (energiya) 1 kgm = 10 NM = 10ˉ⁵ MNm

1Nm = 10ˉ¹ kgm = 10ˉ⁴ tm

SI sistemasida ish birligi uchun 1N kuchni 1m yo‘lda bajargan ishi qabul qilinadi. Bunga “Joul” deyiladi va J harfi bilan belgilanadi.

Nazorat savollari

1. 
   «Materiallar qarshiligi» fani qanday ta’riflanadi?
   
2. 
   Deformatsiya deb nimaga ataladi?
   
3. 
   Qanday deformatsiya elastik va qanday deformatsiya plastik deformatsiya deb ataladi?
   
4. 
   Brus va sterjen nima?
   
5. 
   Qanday kesim ko‘ndalang kesim deb ataladi?
   
6. 
   Ferma va Rama deb nimaga aytiladi va ular qaerlarda ishlatiladi?
   
7. 
   Kesish metodi nimadan iborat va u nimaga kerak?
   
8. 
   Qanday kuchlar sirtqi kuchlar va hajmiy kuchlar deb ataladi va u qanday o‘lchanadi?
   
9. 
   Tekis taqsimlangan yuklar deb nimaga ataladi va u qanday o‘lchanadi?
   
10. 
    Qanday yuklarga statik yuklar deyiladi va qanday yuklarga dinamik yuklar deyiladi?