1-мавзу: маркетингнинг моҳияти, мақсади ва вазифалари режа

7-расм. Алоқалар ўрнатилувчи аудиторияларнинг турлари

• 
  ички (меҳнат жамоаси, касаба уюшмалари, акционерлар, менежерлар, директорлар кенгаши);
  
• 
  маҳаллий (атрофда яшовчи аҳоли, маҳалла қўмиталари, фахрийлар кенгаши, "Нуроний" жамғармаси);
  
• 
  давлат муассасалари (давлат идораларининг мансабдор шахслари, солиқ ва статистика идораларининг, ижтимоий жамғармалар, ёнғин инспекциялари, санитарепидемиологик назорат идораларининг ходимлари ва ҳоказо);
  
• 
  молиявий доиралар (банк ходимлари, аудиторлар, молиячилар, молиявий ва инвестицион маслаҳатчилар);
  
• 
  оммавий ахборот воситалари (мухбирлар, реклама, иқтисодиёт, бизнес бўлимларининг, газеталар, журналлар, телевидениэ ва радио, ахборот ва таҳлилий агентликлар ходимлари);
  
• 
  фуқаролик гуруҳ ҳаракатлари (екологик ҳаракатнинг истеъмолчилар ассоциациялари, соғлом ҳаёт тарзи ҳаракатининг фаоллари ва юристлари);
  
• 
  кенг жамоатчилик (експертлар, сиёсатчилар, спорцменлар, артистлар, рассомлар, мусиқачилар).
  

3. Корхона макро-муҳити

Корхона тўхтовсиз ташқи куч ва омиллар таъсироти остида ўз фаолиятини олиб боради. Баъзи ҳолларда улар мақбул имкониятларни, бошқа ҳолларда эса хавф-хатарни содир қиладилар. Шу боис айтиш мумкинки, корхона пешқадамлигининг истиқболи товар ва хизматнинг тегишли маркетинг муҳитига мослиги билан ифодаланади. 8-расмда корхона макро-муҳитининг асосий омиллари келтирилган.

8-расм. Корхонанинг ташқи муҳити (макро-муҳит)

Мамлакатдаги сиёсий муҳит асосан давлатнинг мустақиллиги ва бевосита сиёсий ёндашувлар ва йўналишларни мустаҳкамлаш билан боғлиқ тенденциялар, бошқа томондан эса бозор муносабатларига ўтиш ва ўзаро манфаатли алоқаларни ўрнатиш билан тавсифланади. Сиёсий муҳитга ижро этувчи давлат ҳокимиятининг омиллари билан бир қатор муҳим омиллар ҳам киради. Улар ичида мулкчилик, тадбиркорлик, истеъмолчилар ҳуқуқларини муҳофаза қилиш ва реклама муносабатларини тартибга солувчи қонунчилик ва қонунларни кўрсатиш мумкин. Ҳуқуқий тартибга солишнинг самарали йўналишларини излаш давом этмоқда.

Жамият иқтисодий муҳитининг аҳволи асосан корхоналар даромадларининг даражаси ва аҳолининг харид қобилияти каби кўрсаткичлар билан, шунингдек, инфляция, кредит ставкалари, солиқ солиш ставкалари, аҳолининг жорий даромадлари, жамғармаларининг даражалари, истеъмол саватининг қиймати билан аниқланади. Бу кўрсаткичларнинг ўзгариши талабда нафақат миқдорий, балки таркибий силжишларга ҳам олиб келади.