1-Mavzu. Kirish. Turli foydali qazilmalardan foydalanishda boyitishning roli va axamiyati

Ruda va boyitmalarni granulalash Ruda va boyitmalarning mayda zarrachali materiallariga flyus komponentlari qo’shilishi natijasida tayyorlangan shixtalarni zichlashtirishning yana bir usuli bu granulalash usulidir. Granulalash bu ruda va boyitmaning mayin fraksiyalarini keyingi qayta ishlash jarayonlarida o’zining o’lchamini va formasini yoqotmaydigan mustahkam shar ko’rinishidagi granulalar olish jarayonidir. Granulalash o’z ichiga quyidagi uchta jarayonni olgan:

4. 
   materialni granulalashga tayyorlash;
   
5. 
   granulalash;
   
6. 
   xomaki granulalarning mustahkamligini oshirish.
   

Birinchi jarayon dastlabki materiallarni yanchish, granulometrik tarkibi boyicha tayyorlash, namlash yoki quritish va shixta komponentlarini aralashtirish bosqichlarini o’z ichiga olgan. Granulalash jarayoni-
ning natijasiga dastlabki shixtaning namligi ta’sir qiladi. Namlikning optimal ko’rsatkichi 6-12 % teng.
Granulalash jarayoni korxonalarda maxsus dastgohlarda amalga oshiriladi.
Bularga aylanma barabanli va likopchali va likopchasifat granulyatorlar misol bo’ladi (16 va 17 - rasm).

a

b

a

b



16-rasm. Barabanli (a) va likopchali (b) granulyatorlarda materiallarning harakatlanishi.



5

4

3

2

1
1 7-rasm. Likopchali granulyator
1- likopcha; 2-pichoq; 3-rama; 4- elektryuritgich; 5- reduktor

Barabanli granulyator uzunligi 9-10 m, diametri 3 m bo’ladi. Gorizontal yuzaga nisbatan 2-10^o burchak ostida o’rnatiladi. Ikkinchi dastgoh likopchali granulyator, uning aylanma diametri 3-5 m ni tashkil etadi va ichki qismi maxsus bo’limlardan iborat. Vertikal o’qqa nisbatan 30-50^o burchak ostida o’rnatiladi. Uning aylanish tezligi 5-15 aylanamin.

Granulalarning mustahkamligini oshirish maqsadida shixtaga maxsus qo’shimchalar qo’shiladi (natriy sulfati, ohak, kraxmal va suyuq shisha).
Granulalash jarayonida olingan granulalarning o’rtacha diametri 20-50 mm ni tashkil etadi. Gohida talabga asosan uning yirikligini 100-200 mm gacha oshirish mumkin.