1 мавзу: “Фалсафа ўқитиш методикаси” фанининг предмети, мақсади ва вазифалари

4.
 
Ҳозирги даврда ўқитишга бўлган умумий талаблар 
 

Ҳозирги даврда умуман ҳар қандай предметдан дарс ўтишга оид тан 

---

олинган саккизта талаб борки, бугунги кунда уларга риоя этиш зарур 
ҳисобланади: 
1. 
Талабага 
информацияни киритиб қўйиш керак бўлган объект (идиш) 
сифатида эмас, балки 
шахс (субъект)
сифатида, яъни шаклланган, ўз фикр ва 
мулохазаларига, эътиқоди, қарашлари, интилишлари, иродаси, характери ва 
ҳ.к. эга бўлган субъект сифатида қараш.
Ушбу талаб дарс ўтишда ўқитувчи ўз қарашларини талабанинг ўзида 
мустақил шаклланиб бўлган дунёқарашнинг ўрнига, уни йўқ деб ҳисоблаб 
ёки ўчириб ташлаб эмас, балки унинг учун қадрли бўлган қарашлар ва 
таълимотлар билан мувофиқлашувини назарда тутиб, унга пайванд қилиш 
тарзида иш юритишини тақозо этади. Бунингсиз дарснинг зарурий мақсадига, 
яъни талабанинг дарсга фаол ижобий муносабатда бўлишига эришиш мумкин 
эмас. Дарс ўтишнинг янги интерфаол методлари ҳақида гап кетганида 
ҳозирги даврда ўқитувчидан айни шу вазиятни назарга олиш талаб 
этилаётгани англашилади. 
Лекин, ҳозирги шароитда буни амалга ошириш жуда қийин. Бу 
қийинчиликларнинг ўз объектив ва субъекти сабаблари бор. Объектив 
сабаблардан энг асосийси шундаки, биз одатда жуда катта (50, 60 ва ундан 
ортиқ) талабаларга (потокларда) маърузалар ўқишимизга тўғри келади. 
Шунинг учун субъект-субъект муносабатлари тарзида дарс ўтишни семинар 
машғулотларигагина татбиқ этиш мумкин бўлади. Аммо семинарларимизда 
ҳам одатда камида 30 ва ундан ортиқроқ талабалар қатнашади. Шунинг учун 
ҳар бир талабанинг дунёқараши билан конкрет мулоқот қилиш учун шароит 
бўлмаслиги табиий. 
Ваҳоланки, “Оммавий маданият”нинг ёприлиб кириб келиши учун қулай 
бўлган ҳозирги очиқ жамият, ахборот хаоси, глобаллашув ва глобал маънавий 
кризис, шунингдек, мафкуравий хуружлар шароитида яшаётган эканмиз, ва 
айни шу кунларда баркамол авлодни тарбиялаш кўзда туилган экан, бизга 
чет тилларини ўқитадиган ўқитувчилар учун яратилган шароит, хатто 
унданда қулайроқ шароит зарур. Лекин иқтисодий кризис авж олиб турган 
шароитда биз ҳозиргидан қулай ва ортиқроқ шароит келишини кутиб ҳам 
тура олмаймиз. Юқоридаги мулоҳазалардан ўқитиш жараёнига нисбатан 
иккинчи талаб келиб чиқади. 
2. Бу