1 мавзу: “Фалсафа ўқитиш методикаси” фанининг предмети, мақсади ва вазифалари

8.
 
Ўқитувчи ўзига талаба кўзи билан қарай билиши
, улар орқали 
ўз нуқсонла
рини пайқашдан қўрқмаслиги ва, керак бўлса, ўзини 
ўзгартириши жоиз. Бунинг учун у ҳар бир талабани шахс сифатида кўра 
олиши, уларнинг иззат нафсига тегмаслика ҳаракат қилиши зарур. Шундай 
бўлиб қолган ҳолларда эса у ўз хатосини тезда тузатиши зарур.
 
 
5.
 
Фалсафани ўқитишнинг ўзига хослиги, унинг бошқа 
фанларни ўқитишдан асосий фарқлари
 
 
Фалсафани ўқитиш бошқа фанларни ўқитишдан катта фарқ қилади. Бу 
фарқ фалсафанинг маънавий маданиятнинг қандай соҳаси эканидан келиб 
чиқади. Зеро биламизки, асл фалсафа фаннинг ўзигина эмас, балки борлиққа 
донишманд кўзи билан қарайдиган энг юксак 
элитар маданият
шакли, 
дунёқарашнинг ўзига хос тарихий типидир. Демак, фалсафа ўқитувчиси оддий 
ўқитувчилар каби талабага фақат билим (информация) бера оладиган, унинг 
фикрини бойитиш билангина чекланадиган киши эмас, балки уни ҳаётга 
донишманд кўзи билан қараш сирларидан боҳабар этадиган зот ҳамдир. 
Ушбу жиҳатидан келиб чиқиб, фалсафа маънавий маданиятнинт бошқа 
шаклларидан, хусусан фан сохаларидан фарқли равишда аввало 
жуда кўп 
вазифаларни
ўз зиммасига олади. Булар асосан фалсафанинг инсонда юксак 
ва теран дунёқарашни, яъни элитар маданиятни шакллантириш ва 
ривожлантириш, энг умумий аҳлоқий, эстетик, ижтимоий, сиёсий, хуқуқий ва 
бошқа нормалар асосида ётувчи универсал қонун ва қонуниятларни кўрсатиш 
ва асослаш ҳамда шу йўл билан инсониятни тарбиялаш каби юксак 
вазифаларидир. Бошқа фанларни ўқитишда эса асосан 1 ёки 2 вазифа борлиги, 
яъни билимни бериш, уни фаол ўзлаштирилишини таъминлаш ва баъзан 
тарбиялаш вазифаси келиб қўшилади. Масалан, аниқ фанларда; математика, 
физика, химия, биология, геология, география ва ҳоказоларни ўқитишда 
ўқитувчи ўз соҳасига тегишли билимни талабага сингдириш услубиятини 

---

ўзлаштириши етарли бўлса, гуманитар фанларда эса шундай билим билан 
бирга тарбиявий вазифа ҳам қатнашса фалсафа ўқитишда ҳар икки жиҳат - 
билим бериш ва тарбиялаш бир-бирини тўлдирган, узвий боғлиқ равишда 
қатнашгани ҳолда, бундан ташқари бошқа кўп вазифалар ҳам амалга 
оширилади. Фалсафанинг бошқа фанлардан асосий фарқи ҳам шунда. Шунга 
кўра фалсафани ўқитишда унинг барча вазифаларини биргаликда қандай 
амалга ошириш кераклиги файласуф-педагогнинг ҳамиша диққат марказида 
бўлиши зарур.
Фалсафани ўқитишнинг яна бир ўзига хослиги шундаки, фалсафа