1-mavzu : Yosh va pedagogik psixologiya fanining tadqiqot sohasi va muammolari mavzu opquv maqsadi : Ta’limiy

6.3. Opsmirlik davrida shaxsning shakllanishi

Opsmirlik Yoshi dunyokarash, ehtikod, prinsip, opzligini anglash, baholash kabi shaxs xususiyatlari shakllanadigan davr hisoblanadi. Opsmir ulgpaygan sari unda “Ideal Men”, “ Axloqiy Men” va “Haqiqiy Men” singari shaxsga oid tizim, dunyoqarash, ehtiqod va boshqalar shakllana boradi, undagi opzi topgprisidagi tasavvurlar ancha aniq va barqaror boplib qoladi.

Opsmir opz faoliyatini muayyan prinsip, ehtiqod va shaxsiy nuqtai -nazari asosida tashkil kila boshlaydi.

Opsmir shaxsini tarkib toptirishda uning atrof-muhitga, ijtimoiy hodisalarga, kishilarga munosabatini hisobga olish lozim. psixologlar optkazgan tadqiqotlardan koprinadiki, opsmirlarning koppchiligi qathiyatlilik, kamtarlik, magprurlik, samimiylik, dilkashlik kabi mahnaviy, ahloqiy tushunchalarni topgpri anglaydilar. Ularning turmush tajribasida fan asoslarini egallash natijasida barqaror ehtiqodiy va ilmiy dunyoqarash tarkib topadi, shular zaminida axlokiy ideallar yuzaga kela boshlaydi.

Mahlumki, opsmirlik davrida opsmirning «men»i qaytadan shakllana boradi. Uning atrofidagilari ayniqsa, opz-opziga boplgan munosabati, qizikishlari, qadriyatlari yopnalishi keskin opzgaradi.

Opsmir Yoshdagi bolani birinchi galdagi intilishi, u opzini endi kichkina bola emas, balki katta boplib qolganligini atrofdagilarga ishontirishdan iboratdir. Mustaqil ishlar qilishga uringan opsmir shunday qilishga xaqqi borligiga opzini-opzi ishontiradi, chunki men endi “katta boplib qoldim” deb opylaydi. SHuning uchun xam psixologlar “katta boplib qolganlik tuygpusi”ni shaxsning opsmirlik Yoshidagi eng asosiy yangilik sifatida talqin qiladilar.