1-маъруза. “Солиқлар ва курсни ўҚитишнинг зарурлиги, мақсади ва вазифалари. Солиқнинг иқтисодий моҳияти ва

9-модда.
Адолатлилик принципи с
олиқлар ва йиғимлар камситиш хусусиятига эга 
бўлиши ҳамда ижтимоий, ирқий, миллий, диний ва бошқа шу каби мезонлардан келиб 
чиққан ҳолда қўлланилиши мумкин эмас. Мулкнинг шаклига, жисмоний шахсларнинг 
фуқаролигига ѐки капиталнинг келиб чиқиш мамлакатига қараб фарқланган солиқ 
ставкаларини, солиқ имтиѐзларини ѐки бошқа афзалликларни белгилашга йўл 
қўйилмайди. Фуқароларнинг ўз конституциявий ҳуқуқларини амалга оширишига 
тўсқинлик қиладиган солиқларни белгилашга йўл қўйилмайди.
 10-модда.
Солиқ тизимининг ягоналиги принципи с
олиқ тизими Ўзбекистон 
Республикасининг бутун ҳудудида ягонадир. Ўзбекистон Республикасининг ягона 
иқтисодий маконини бузувчи, хусусан, Ўзбекистон Республикасининг ҳудуди доирасида 
товарларнинг (хизматларнинг) ѐки молиявий маблағларнинг эркин муомалада бўлишини 
бевосита ѐки билвосита чеклаб қўядиган солиқлар белгиланишига йўл қўйилмайди.
11-
модда.
Ошкоралик принципи с
олиқ тўғрисидаги қонун ҳужжатлари расман эълон 
қилиниши шарт.Расман эълон қилинмаган солиқ тўғрисидаги қонун ҳужжатлари кучга 
киритилмаган ҳужжат сифатида ҳуқуқий оқибатларни келтириб чиқармайди.
 12-модда.
Солиқ тўловчининг ҳақлиги презумпцияси принципи с
олиқ тўғрисидаги қонун 
ҳужжатларидаги барча бартараф этиб бўлмайдиган қарама-қаршиликлар ва ноаниқликлар 
солиқ тўловчининг фойдасига талқин этилади.
13-модда.
 
1.6. Ўзбекистон Республикаси солиқ тизими ва унинг ривожланиш 
босқичлари. 
Юридик ва жисмоний шахслардан олинадиган солиқлар, йиғимлар, божлар ва 
мажбурий тўловлар ҳамда уларнинг тузилиш тамойиллари, усуллари, солиқ назоратининг 
йиғиндиси
 солиқ тизимини
ташкил этади. 

---

Солиқ тизими бозор муносабатларининг энг муҳим элементларидан бўлиб, 
мамлакатдаги иқтисодий ўзгаришларнинг муваффақияти кўп жиҳатдан унга боғлиқдир. 
Шунинг учун ҳам ҳозирги вақтда яратилган солиқ тизимини кескин қайта ўзгартириш 
тўғрисидаги таклифларга жуда эҳтиѐткорлик билан ѐндашиш зарур. Бундай ҳолларда фақат 
бир дақиқалик самарани ҳисобга олмасдан, балки бу таклифларинг мамлакат иқтисодиѐти ва 
молиясининг барча томонларига қай даражада таъсир этиши, албатта инобатга олинмоғи 
лозим. 
Табиийки, идеал солиқ тизимини жамиятдаги иқтисодий муносабатларнинг ўзига хос 
хусусиятлари, ундаги яратилган илмий ва ишлаб чиқариш салоҳиятини ҳисобга олувчи муҳим 
назарий асос ѐрдамидагина яратиш мумкин. Солиқ тизими хўжаликлардаги бозор 
муносабатларини ривожланишига таъсир қилиши, тадбиркорликнинг тараққий этишига ѐрдам 
бериши ва бир вақтнинг ўзида аҳолининг кам таъминланган қатлами турмуш тарзининг 
пасайиб кетишига тўсқинлик қилиши керак. 
Ўзбекистон Республикаси солиқлар тизими умумдавлат солиқлари ва бошқа 
мажбурий тўловлар ҳамда маҳаллий солиқлар ва бошқа мажбурий тўловлар тизимидан иборат.