1-ma’ruza. Sintetik suyuqlik yoqilg‘isini ishlab chiqarish texnologiyasi

9.3.Konda turbodetanderdan foydalanib yo’ldosh neft gazlarni past haroratli ajratish usulida tayyorlash texnokogiyasi

Yo’ldosh neft gazi neftni tayyorlash qurilmasidan gazni siqib bosimini oshirish tizimiga kirib keladi. Gazni siqib bosimini oshirish tizimida gazni GQHA (gazni qayta haydash agregatiga) kirishdan oldin gazni siqib bosimini oshirish, HSAda sovutish va kondensatsiyalangan suyuqlikni ajratish sodir bo’ladi. Gaz 7,5 MPa bosimgacha siqiladi va uni tayyorlash uchun GKTQga yo’naltiriladi. 9.3-rasmda yo’ldosh gazlarni past haroratli ajratishda turbodetanderdan foydalanib tayyorlashda qo’llaniladigan GKTQsining printsipial sxemasi keltirilgan[25].

Gaz kompressor stantsiyasidan 7,5 MPa bosim bilan PHAQ sining C-1 ajratgichidagi birinchi pog’onaga kirib keladi, u yerda gazdan suyuqlik va mexanik aralashmalarning asosiy massasini ajralishi sodir bo’ladi.

C-1 ajratgichdan keyin gaz rekuperativ issiqlik almashgichning T-1 quvur uzatmasiga yo’naltiriladi. T-1 issiqlik almashgichdan gaz ajratgichning C-2 ikkinchi pog’onasiga kiradi, u yerda T-1 issiqlik almashgichda sovitilgandan keyin ajralgan gazdan suyuqlik fazasini ajralishi sodir bo’ladi. Gaz C-2 ajratgichdan keyin rekuperativ issiqlik T-2 almashgichning quvurli fazosiga yo’naltiriladi, u yerda C-4 past haroratli ajratgichdan kelayotga teskari yo’nalishdagi gazni oqimi yordamida sovitiladi.

T-2 issiqlik almashgichning quvuri oralig’ida, hamda D turbodetanderga gaz oqimini kirishi oldidan E-2 sig’imdan ingibitor gidrat hosil qiluvchi sifatida N-2 nasos yordamida regeneratsiyalangan DEG purkaladi. T-2 issiqlik almashgichdan gaz C-3 ajratgichga uchinchi pog’onaga kirib keladi, u yerda T-2 issiqlik almashgichda gaz sovitilishi natijasida cho’kadi va to’yingan DEG eritmasini hamda uglevodorod kondensatini ajralishi sodir bo’ladi.

C-3 ajratgichdan keyin gaz turbodetander agregati D ga kirib keladi, u yerda gaz tomonidan tugallangan ishning hisobiga bosim pasayadi va gazni sovishi sodir bo’ladi. Sovitilgan gaz pastharoratli C-4 ajratgichga kirib keladi, u yerda turbodetanderning gazni sovishi natijasida cho’kkan to’yingan DEG eritmasini va uglevodorod kondensatini ajralishi sodir bo’ladi.

C-4 keyin qayta ishlangan gaz oqimi T-2 va T-1 issiqlik almashgichlarning quvurlari oralig’idagi fazo orqali o’tadi, u yerda xom gaz bilan issiqlik almashinish hisobiga qizdiriladi.

C-2 va C-4 ajratgichlarning harorat rejimini boshqarish T-1 va T-2 issiqlik almashgichlarning baypas chizig’idagi rostlovchi klapanlar yordamida amalga oshiriladi. Undan keyin esa gaz turbodetander D ning kompressori K ga kirib keladi, u yerdan o’lchash tugunlari orqali magistral gaz uzatmasiga yo’naltiriladi. Suyuqlik fazasi (suyuq uglevodorodlarQqatlam suvlari) C-1 va C-2 ajratgichlardan PHAQ qurilmasi bilan birlashtirilib umumiy kollektor bo’ylab T-3 issiqlik almashtirgichning quvurli fazosiga yo’naltiriladi, u yerda sovitiladi va R-1 ajratgich orqali KTQ (kondensatni tayyorlash qurilmasini) ga pog’onali barqarorlashtirish uchun kirib keladi.

“NeftQDEG Q kondensat” aralashmasi PHAQ dagi C-3 va C-4 ajratgichlardan umumiy bir kanalga birlashtirilib uzluksiz T-3 issiqlik almashtirgichning quvurlari oralig’idagi fazodan va T-4 issiqlik almashgichning quvur fazosidan o’tadi, u yerda qizdiriladi va UORDni R-1 taqsimlagichda to’planadi. T-4 issiqlik almashtirgichning quvurlari oralig’i fazosidan issiqlik tashigich sifatida qaynoq regeneratsiyalangan DEG olovli regenerator OR-1 dan beriladi.