1. маъруза машғулотлари

3. Постиндустриал жамиятда интеллектуал мулк, инсоннинг ақл-заковати, билими асосий ўринга чиқиб қолди. XX аср ўрталаридан қатор Ғарб давлатлари жамиятнинг учинчи босқичи – постиндустриал жамиятга ўта бошлади. Социологияда бу жамият номи ҳар хил, жумладан, «информацион» жамият бўлиб, у инсон билими ва информация заҳираларига кўра жамиятнинг асосий манбаи бўлиб қолади. Замонавий микроэлктроника ва компютер техникасига асосланмоқда. Булар оммавий ахборотларни вужудга келтиради ва қайта ишлаб чиқаради. Коммуникация тизимида хўжалик тизими тубдан ўзгаради. Табиат манбаларидан, ишлаб чиқариш, металлургия, қишлоқ хўжалиги қисқаради, машина кўлами кенгаяди, аҳолининг деярли 50 фоизи шу соҳани банд этади. Постиндустриал жамият - маиший хизмат қилиш жамияти, деб ҳам юритилади. Ишлаб чиқариш (молиявий, банк, суғурта, савдо, илмий маслаҳат, дастур) ва ноишлаб чиқариш соҳаларида хизматлар (фан, таълим ва бошқа) ўсиб боради. Бунда урбанизация жараёни индустириал жамиятга нисбатан тескари равишда юз беради. Қишлоққа саноат кириб боради.
Тейлор фикрига кўра, интеллектуал омил биринчи ўринга чиқади. Инсон юксак капитал эмас, балки ўз моҳиятини, билим ва иқтидорини, қадриятларини намоён қилувчи ижтимоий кучга айланади.
Хулоса қилиб шуни айтиш мумкинки, анъанавий жамиятда иқтисодий масалалар инсоннинг табиатга бевосита муносабати орқали ҳал қилиган бўлса, индустриал жамиятда инсон томонидан яратилган сунъий ишлаб чиқариш воситалари иқтисоднинг асосини ташкил этади. Шу боисдан ҳам бу жамият иқтисодий жамиятдир. У иқтисодий муносабатларни белгилайди.ҳозирги иқтисодиёт ижтимоийлашиб бормоқда. Интеллектуал салоҳият асосий ўринга чиқа боради.
Ижтимоий (социал) ҳаракатлар:
Фалсафада: ижтимоий фаолият маъносини билдиради.
Социологияда: - ижтимоий фаолиятнинг энг оддий бирлиги, (онгли ҳаракат) мазмунига эга.
Умуман, ижтимоий ҳаракатнинг 4 хили, типи мавжуд:
1. Мақсадли-оқилона ҳаракат (оқилон восита)
2.Қадриятли оқилона ҳаракат (этик, эстетик, диний)
3. Аффектив ҳаракат типи (эмоционал ҳолатлари)
4. Анъанавий ҳаракат (маданий, тақлид билан)
Шахснинг хуқуқлари ва бурчлари:
1) Масъулият.
2) Статуслар.
3) Бош статус.
4) Шахсий статус.
5) Ижтимоий статус.
6) Қайд қилинган статус.
7) Аралаш статус
8) Эришилган статус.
Статуснинг элементлари: (Статус: -лат. фуқаро ёки юридик шахснинг ҳуқуқий ҳолати – ҳуқуқ ва мажбуриятлари мажмуи) – Статусни идентификация қилиш биров билан ёки бир нарса билан солиштириш
- статус роли
- статус ҳуқуқлари
- сгатус диапазони
- статус рамзлари
- статус бурчлари
- статус образи