1-ma’ruza. Kolloid kimyo zamonaviy kimyoning nazariy asosi reja


Grem, eritmalari yomon diffuziyalangan moddalarni “kolloidlar”



Download 15,74 Kb.
bet4/4
Sana03.09.2021
Hajmi15,74 Kb.
#163096
1   2   3   4
Bog'liq
1 MARUZA

Grem, eritmalari yomon diffuziyalangan moddalarni “kolloidlar”, yaxshi diffuziyaladigan moddalarni “kristalloidlar” deb atagan. Kolloid so‘zi shunday qilib grekchadan “kolla”, ya’ni yelim, yopishqoq so‘zidan kelib chiqqan. Bundan kelib chiqadiki, kristalloidlar erisa chin eritma, kolloidlar erisa kolloid eritma xosil qilar ekan. Lekin, rus olimi Borshov kolloid moddalar kristall holida ham bo‘lishi mumkinligini isbotlab berdi. Buni P.P.Veymarn 200 ga yaqin kolloid xolatdagi moddalarni tayyorlab, xar qaysi modda olish sharoitiga qarab kolloid yoki kristall xolatlarda bo‘lishini isbotlab berdi. Masalan, osh tuzi suvda eriganda chin eritma xosil qiladi, lekin shu osh tuzini benzolda eritib, uning kolloid eritmasini xosil qilish mumkin, spirtda eritib ham kolloid eritmasini xosil qilish mumkin. Bundan kelib chiqadiki, kolloid holat materiyaning o‘ziga xos alohida holatdir.

Kolloid kimyo fanini rivojlanishida rus va o‘zbek olimlarining ham roli juda katta. Masalan, 1782 yilda Lomonosov iviqlar ustida ish olib bordi, u oltinning kolloid eritmasidan foydalanib, rangli shishalar olishga muvofiq bo‘ldi. Mendeleev kolloid kimyoni rivojlanishiga katta xissa qo‘shdi. Dumanskiy kolloid sistemalarni qovushqoqligini o‘rgandi, akademik Rebinder adsorbtsiya xodisalarni, akademik Kargin – yuqori molekulali birikmalarni o‘rganishda olamshumul ahamiyatga ega bo‘lgan ishlar qilishgan.



O‘zbek olimlaridan akademiklar Usmonov X.U., Axmedov K.S. va Aripov E.A.larning bu sohani rivojlantirishda qilgan ishlari e’tiborga loyiqdir. Ular kolloid sistemalarni yangi turlarini yaratib, xalq xo‘jaligiga katta foydalar keltirishgan.
Download 15,74 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish