1 Linux ot avzalliklari

diff: Ikkita faylni solishtirish
diff(difference) utilitasi ikkita faylni o’zaro solishtirib ular o’rtasidagi farqni ekranga chop qiladi. Ushbu utilita faylni o’zgartirmasdan turib, hisobot yoki xat yoki dastur kodining ikkita versiyalarini solishtirish uchun foydalidir.
file: Fayl haqida ma’lumot olish
file utilitasi orqali Linux tizimida faylni ochmasdan turib, u haqdagi malumotlarni olishingiz mumkin. Quyidagi misolda file utilitasi orqali letter_e.bz2 faylni haqidagi malumotlarni kurish mumkin.
$file letter e.bz2
lette_e.bz2: bzip2 compressed data, block size = 900k
Bu yerda letter_e.bz2 malumotlari bzip2 ga ko’ra zip (arxiv)langan , malumot hajmo 900 kilobayt

7 Linux OT da Jarayonlar o’rtasidagi aloqalar.
Kanallar Linux operatsion tizmining ajralmas qismi sanaladi. Jarayonlar o’rtasidagi aloqalar UNIX va Linux ning ajratib turadigan xususiyatlari hisoblanadi. Kanal (vertikal ko’rinishdagi | bilan yoziladi) shunday turdagi aloqalarga kiradi. Sodda qilib aytganda, kanal bir utilitning chiqishi bolib boshqa utilitning kiruvchi malumotlari sifatida junatiladi. Unix/Linux terminalogiyasidan foydalanib, kanal bir jarayonning standart jarayonni chiqishini olib va buni boshqa jarayonning standart kirishi uchun yonaltiriladi. Ko'p qismi shundaki, ekrandagi jarayon standart chiquvchiga uzatiladi. Agar buni siz yonaltirmagan bolsangiz, bu chiquvchi ekranda hosil boladi. Kanaldan foydalanib, siz chiquvchini yo’naltirishingiz mumkin bu boshqa utilitning standart kiruvchisi o’rnida boladi. Misol uchun,
$ cat months | head
Jan
Feb
Mar
Apr
May
Jun
Jul
Aug
Sep
Oct
Keyingi buyruq katalogdagi fayllar sonini aniqlashda yordam beradi. wc(word count) utilitasi -w yordami bilan fayldagi so’zlar sonini ekranga chiqaradi.
$ Is I wc —w 14
Siz kanaldan printerga chiquvchi sifatida junatishda foydalanasiz.
$ tail months | lpr
Echo va date Linux utilitalari to’plamida tez-tez ishlatiladigan utilitalardandir.