1-Laboratoriya ishi. Ayrim yog‘da eruvchi vitaminlarga xos sifatiy reaksiyalar. Vitaminlar

a) C vitamininining qizil qon tuzi va temir xlorid tuzi bilan reaksiyasi.
Kerakli asboblar. 1.Shtativ probirkalari bilan. 2. Pipetkalar.
Reaktivlar. 1. Qizil qon tuzining 45% li eritmasi. 2. Temir xlorid tuzining 1% li eritmasi. 3. Tarkibida C vitamini bo’lgan biror xil eritma. 4.Xlorid kislotasining 10%li eritmasi. 5. Vodorod peroksidning 3%li eritmasi. 6. 2,6– dixlorfenolindofenolning natriyli tuzini 0,001 n eritmasi.
Ishning bajarilishi. Ikkita probirka olib,birinchisiga 2-3 ml tarkibida C vitamini bo’lgan eritma (pomidor, limon, karam suvi va h.k.) solinadi.Ikkinchi probirkaga deyarli shuncha miqdorda distillangan suv quyiladi. Ikkala probirkaga har bir necha tomchidan qizil qon tuzining 45% li eritmasidan va bir necha tomchidan temir xlorid tuzi eritmasidan tomiziladi.
Agarda aralashmada C vitamini bo’lsa, aralashma oldin ko’k rangga bo’yalib, keyin berlin lazurining: qoramtir-ko’k rangli cho’kmasi hosil bo’ladi. Ikkinchi probirkadagi eritma qo’ngir ranga bo’yaladi.
3K₄(Fe(CN)₆)+4FeCl₃=3K4(Fe(CN)₆)₃+12KCl


b) C vitaminining 2,6-dixlorfenolindofenolning natriyli tuzi bilan reaksiyasi.

Bu reaksiya askorbat kislota bilan 2,6 -dixlorfenolindofenol rangli birikma o’rtasidagi oksidlanish va qaytarilish reaksiyasiga asoslangan.

Ishning bajarilishi. Ikkita probirka olib, aniqlanishi kerak bo’lgan (C vitamini tutuvchi) eritmadan 2 ml dan quyiladi. Probkrkalarning biriga aralashmadagi C vitaminni parchalash uchun unga bir necha tomchi vodorod peroksid tomizilib qaynatiladi.Keyin ikkala probirkadagi aralashamalar ustiga 2 tomchidan xlorid kislotasining 10% li eritmasidan va 1 tomchidan 2,6-dixlorfenolindofenolning natriyli tuzidan tomiziladi.
C vitamini bo’lgan probirkada aralashma rangsizlanadi.Probirkadagi aralashmaga yana biron indikatordan tomizilsa, aralashma pushti rangga bo’yaladi, chunki aralashmada hamma askorbat kislota oksidlangan,indikator boshqa qaytarilmaydi.
C vitamlni parchalangan probirkadagi eritma esa rangsizlanmaydi, hattoki bir ikki tomchi indikator tomizilishi bilan aralashma gulobi rangga bo’yaladi.