1. Korrupsiya tushunchasi va mazmun-mohiyati. Korrupsiya paydo bo‘lishining ijtimoiy-iqtisodiy zaminlari va kuchayishining sabablari

Mayda bo‘g‘inli korrupsiya uyushgan jinoiy guruhlar bilan aloqasi bo‘lishi ham, bo‘lmasligi ham mumkin. Mayda bo‘g‘inli korrupsiya o‘rta va kichik lavozimli rahbarlar tomonidan amalga oshiriladi. Mayda ko‘rinishlar kommunal xizmat tarmog‘ida, soliq, yig‘im, jarima kabi aholidan olinadigan tulov sohalarida, muayyan faoliyat bilan shug‘ullanishga ruhsat beruvchi idoralarda, davlat nazoratini amalga oshiruvchi xizmatlarda seziladi.

O‘zbekistonda «poraxo‘rlik» illati o‘sayotganligi bu o‘zbek halqi orasida oddiy xolga aylanayotganligi kuzatilmoqda. CHunki odamlar biron-bir ishlarini tez roq bitkazish uchun intiladilar. Poraxo‘rlik holatlarini jamiyatning barcha davlatlarida kuzatish mumkin. Biz agar poraxo‘rlikni O‘zbekiston misolida ko‘rib chiqsak, mayda-chuyda poraxo‘rlikka aholi uncha etibor bermay qo‘ygan, ammo, aholi katta- katta poraxo‘rliklardan nolib kelmoqda. CHunki katta poraxo‘rlik ma’sul rahbarlar tomonidan ham amalga shirilayotganligi uchramoqda. Ishlab chiqarish, qayta ishlash korxona-tashkilotlarida hamda, qishloq xo‘jalagi, davlat va nodavlat korxona-tashkilotlarida korrupsiya "xufyona" iqtisodiy jinoyatlar uchrayotgan bo‘lsa, ijro etuvchi va boshqaruv idoralarida, huquq-targ‘ibot organlarida, kuzatuv va naxzorat bo‘linmalarida poraxo‘rlik ba’zan uchrayotganligi achinarli xoldir.