maqolalarga qoʻyiladigan talablar bilan tanishib chiqish maqsadga muvofiq. Chop qildirishni xohlagan jurnal talablariga toʻla rioya qilish lozim. Scopus maqolalarida foydalanilgan takrorlanishlarni va statistik ishlov berish metodlarini tekshirib chiqish zarur. Taqrizchi maqolani uchta asosiy kriteriya boʻyicha koʻrib
chiqadi: takrorlanganlik, laboratoriya tahlili metodlari, statistik ishlov berish
metodlari. Maqola oxirida xulosalar yozish mumkin emas. Xulosa – bu qandaydir yangilik, shakli o’zgartirilgan muhokama emas. Bu kelgusi izlanishlar uchun zamin hisoblanadi.
Maqola oxirida xulosalar yozish mumkin emas. Xulosa – bu qandaydir yangilik, shakli oʻzgartirilgan muhokama emas. Bu kelgusi izlanishlar uchun zamin. Annotatsiyada maqola boʻlimlaridagi gaplarni koʻchirib olmang – ularni mos holda oʻzgartiring. Annotatsiya – bu ilmiy maqolaning “reklama qalqoni” – dunyo boʻyicha yuzlab berilganlar bazasiga nusxalanadi. Shu sababli, u yetarlicha toʻla, tushunarli, tugallangan va asosiysi qiziqarli boʻlishi lozim. Bibliografiyadan vaqtni tejash mumkin emas. Aniq bir jurnalda maqolalarni jixozlashni qunt bilan koʻrib chiqing. Barcha nozik joylarni qayta formatlang: mualliflar initsiallari oldida vergul, initsiallar orasida boʻshliqlar yoki ularning yoʻqligi, jurnalning toʻla yoki qisqartirilgan nomi sahifalar orasida defis yoki qisqa tire va boshqalar. Yarim bibliografiyangiz soʻnggi besh yillikda nashr qilingan, bibliografiyaning 5%gacha qismi Sizning publikatsiyalaringiz boʻlishi lozim. Maksimum, bir nechta manba “kulrang adabiyot” (DOI indeksisiz, tezislar, kitoblar va boshqalar) boʻlishi mumkin. Namuna sifatida jurnalning oxirgi sonida nashr qilingan maqolalarni oling. Maqolaning hajmida iqtisod qilmaslik lozim. Koʻplab jurnallarda nashr qilish bepul.
Shuningdek, yuqoridagilardan tashqari Scopus va WOS kabi xalqaro ma'lumotlar bazasidagi ilmiy jurnallarga maqolalar tayyorlash va taqdim etish borasida quyidagi shartlar va tavsiyalar mavjud:
1) tarjima sifatiga alohida e'tibor berilishi zarur. Ya’ni jurnalga maqola yuborishdan oldin maqolaning tilini yaxshi biladigan mutaxassis yoki hamkasb bilan bog’lanib ular bilan maslahatlashish kerak. Chunki qo‘lyozmani oldindan baholash jarayonida horijiy nashrlarning tahririyatlari sifatsiz tarjimani rad etish holatlari mavjud;
2) maqola yuborishdan oldin tahririyatning aloqa ma'lumotlarida ko‘rsatilgan matnlarni diqqat bilan o‘qib chiqish zarur. Maqolani noto‘g‘ri manzilga yuborish, ko‘pincha, nashrni kechiktirishga va tushunmovchiliklarga olib keladi. Maqolani mualliflar uchun mo‘ljallangan qat'iy ko‘rsatmalarga muvofiq ravishda yuborish zarur;
3) ba'zi jurnallar mualliflarga taqdim etadigan andozalarga e'tibor berib, maqolaning rejasini tuziladi va u yerda maqolaning asosiy tarkibiy elementlari qayd etiladi. Maqola sarlavhasiga alohida e'tibor berish zarur. U o‘quvchining e'tiborini tortishi kerak va so‘zlarning aniqligini haddan tashqari oshirib yubormaslik kerak. Ko‘plab mualliflar maqolaga "Minnatdorchilik" bo‘limini ham kiritadilar, unda muallifga maqola ustida ishlashda yordam bergan barcha kishilarning ismlari keltiriladi. Ushbu bo‘lim ixtiyoriy, ammo uning madaniyatlararo va ilmiy aloqalardagi ahamiyatini inobatga olish ham zarur;
4) qo‘lyozmaning oxiriga adabiyotlar ro‘yxatini qo‘shishni unutmaslik kerak. Xalqaro ma'lumotlar bazalari uchun adabiyotlar ro‘yxati ilmiy elektron ma'lumotlar bazalari uchun mo‘ljallangan bibliografik ro‘yxatni tuzish bo‘yicha xalqaro qoidalarga muvofiq tuziladi. Ingliz tilidagi maqolalar mualliflarining nomlari qabul qilingan xalqaro translyasiya tizimlarida, masalan, Britaniya standartlari instituti (BSI)da taqdim etiladi. Ingliz tilidagi ma'lumotnomalarni formatlash uchun misol uchun siz Garvard bibliografik yo‘naltiruvchi tizimidan foydalanishingiz mumkin.
5) agar maqolada illyustratsiyalardan foydalanilgan bo’lsa, ularning o‘qilishi va jurnalning ilmiy maqomiga muvofiqligiga e'tibor berish zarur. Maqola har doim o‘zaro ekspertizadan o‘tkaziladi va tahririyat, qoida tariqasida, taqrizchilarni mustaqil tanlash huquqini o‘zida saqlab qoladi. Ko‘rib chiqish vaqti nafaqat muallifning tadqiqot mavzusiga, balki sharhlovchining o‘z imkoniyatlariga ham bog‘liq. Ko‘pgina jurnallarning veb-saytlarida amalga oshirish muddatlari ko‘rsatilgan. Agar maqola onlayn tahririyat orqali yuborilgan bo‘lsa, mualliflar o‘zlarining shaxsiy kabinetlarida "maqola holati" belgisi orqali sharhni kuzatib borish imkoniyatiga egalar. Ko‘rib chiqishda har doim jurnalning diqqat markazidagi yozishmalar, formulalarning aniqligi, o‘ziga xosligi va ilmiy yangiligi, taqdimotning aniqligi, tuzilishi, uslubi, hajmi hamda ilmiy adabiyotlardan foydalanilishi hisobga olinadi. Scopus va Web of Science ma'lumotlar bazalariga kiritilgan xalqaro jurnal muharriri maqolani ikki yoki undan ortiq sharhlovchiga yuboradi. Ko‘rib chiqish natijalariga ko‘ra, muharrir: maqolani o‘zgartirishsiz nashr etishga yo maqola muallif tomonidan bir oz o‘zgartirilganidan so‘ng nashr etishga qaror qiladi, ba'zi jurnallarda muharrir maqolani jiddiy qayta ko‘rib chiqilgandan so‘ng qabul qilishga rozilik berishi mumkin (buning uchun qayta ko‘rib chiqish talab qilinadi), shuningdek, maqolani nashr etishdan bosh tortishi ham mumkin. Ko‘pgina jurnallar mualliflarga rad etilganda shikoyat qilish huquqini beradi. Maqolani qayta ko‘rib chiqqandan so‘ng, tahririyatga asl nusxani dastlabki tahrir bilan qo‘shib yuborish kerak. Agar u qayta ko‘rib chiqilishi bilan kechiktirilsa, ish rad etilishi yoki birinchi taqdim etilganidek, o‘zaro ekspertizaga yuborilishi xavfi mavjud. Ommaviy jurnallar, ko‘pincha, o‘quvchiga ushbu jurnalda nashr etilgan har qanday materialdan bepul foydalanishga imkon beradi, ammo nashr xarajatlari mualliflardan maqolalarni nashr qilish uchun haq olish orqali qoplanishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |