1. Kiberxavfsizlik asoslari Kriptografiyaning asosiy tushunchalari Autentifikatsiya

Shifrlashning 3ta ussullariga misollar keltiramiz

1.Sezar usuli.

2.Gamilton marshruti usuli.

3. Vijener usuli.

1 Sezar uslubi siljitish usuli hisoblanadi biz

Sezar shifri oddiy siljitish shifrining bir qismi hisoblanadi. Bu shifrni rimlik imperator Gole Yuliy Sezar o’ylab topgan. SHifrlashda matnning har bir harfi boshqa harf bilan quyidagi qoida asosida almashtiriladi. Harflarni almashtirishda kelayotgan yozuv harflarini K-ga siljitib almashtiriladi. Bu erda K–butun son hisoblanib uni quyidagicha ifodalash mumkin. K=K (modm), m -alfavit soni. Yuliy Sezar bevosita k = 3 bo’lganda ushbu usuldan foylangan.

Masalan: