1. Kazusga Javob

Setiket deganda nimani tushunasiz?

Bugunga kelib shaxslararo kommunikatsiyada ilg‘or axborot texnologiyalari, elektron pochta, ICQ, faks, mobil aloqadan foydalanmaydigan kompaniya, tashkilot, muassasa bo‘lmasa kerak. Biz ish yuritish qog‘ozlari, telefonda so‘zlashish qoidalari haqida tasavvurga ega bo‘lganimizdek, internet orqali muloqot qoidalarini ham bilishimiz kerak. Mazkur qoidalar setiket (set+etiket) yoki Netiquette (angl.Net - set + Etiquette - etiket) deb yuritiladi.
Setiketning bosh qoidasi har qanday etiketdagi kabi sizni tushunishlari oson bo‘lsin, elektron pochta orqali bo‘lsa ham, boshqalarga muammo tug‘dirmang, normal dialogga xalal bermang. Internet orqali yozishayotgan insonni xafa qilmaslikka harakat qiling.
20. Аброр маиший техника дўконидан чангютгич сотиб олди. Бироқ уни ишлатишга улгурмасидан носозлиги маълум бўлди. Товарни қайтармоқчи бўлган Аброрга дўкон маъмурияти бу ҳақда ишлаб чиқарувчига электрон почта орқали мурожаат қилиши лозимлигини тушунтиришди. Аброр ўз мақсадига эришиши учун электрон ёзишманинг қайси қоидаларига амал қилиши керак деб ўйлайсиз?
Elektron pochta orqali muloqot norasmiy bo‘lgan taqdirda ham elektron xat yozishning bosh qoidasi bo‘lgan savodxonlik va mantiqiylik tamoyilini yodda tutish lozim. Elektron pochta tezkor aloqa vositasi ekanligi undan shoshmashosharlik bilan foydalanish mumkin degani emas. Albatta xatingizni bosh harf bilan boshlab, tinish belgilarini o‘z o‘rnida ishlating. Xatni faqat kichik harf bilan yoki faqat bosh harf bilan yozish xatni oluvchiga nisbatan hurmatsizlikni bildiradi. Agar faqat bosh harfda yozadigan bo‘lsangiz, bu TO‘XTOVSIZ QICHQIRIQni anglatadi
Elektron xatni rasmiylashtirish
Ko‘pgina yirik kompaniya va tashkilotlarda elektron xatlarni rasmiylashtirishning yagona standarti mavjud bo‘lib, u o‘z ichiga xatning yagona strukturasi, fuqaroga murojaatni, imzo rekvizitlari (FISH, lavozimi, ish telefoni, elektron pochta manzili va kompaniya saytiga havola)ni oladi.
Umuman olganda rasmiy elektron xat strukturasini quyidagicha deyish mumkin:
1. Korporativ uslubdagi “shapka”.
2. Salomlashish.
3. Mazmun, murojaat maqsadi.
4. Xayrlashish.
5. Kontaktlarni ko‘rsatgan holda shaxsiy imzo.
6. Kompaniya saytiga havola.
7. Logotip, agar mavjud va zarur bo‘lsa.
Elektron xatni rasmiylashtirishda albatta quyidagi maydonchalar to‘ldirilishi kerak:

1. 
   «Tema» («Subject»).
   
2. 
   «Komu» («Kimga»)
   

«Vajnost pisma» (“Xatning muhimligi”), zarurat bo‘lsa.
21. ЙҲХ раҳбарияти йўлларда автоҳалокатларни камайтириш учун одам кўринишидаги муляжлардан фойдаланишни йўлга қўйди. Бироқ кўпчилик ҳайдовчилар бу вақтинчалик чора эканлигини, муляжга одатланиб қолгач, ҳушёрликни оширишда аҳамиятсиз, ортиқча харажат эканлигини таъкидлашди.