1. iqtisodiyotga kirish


Yalpi taklif tushunchasi, yalpi taklif egri chizig‘i (klassik, oraliq - keynsian kesmalar) va uning hajmiga ta’sir qiluvchi omillar



Download 20,98 Mb.
bet130/239
Sana07.12.2022
Hajmi20,98 Mb.
#880563
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   239
Bog'liq
1. iqtisodiyotga kirish

11.3. Yalpi taklif tushunchasi, yalpi taklif egri chizig‘i (klassik, oraliq - keynsian kesmalar) va uning hajmiga ta’sir qiluvchi omillar.
Yalpi taklif (AS) - deganda iqtisodiyot ishlab chiqaradigan yoki turli narx darajalarida ishlab chiqarishning real hajmi tushuniladi. Yuqori narxlar qo‘shimcha tovarlar ishlab chiqarish uchun rag‘bat yaratadi va mahsulot hajmini oshiradi. Narxlarning past darajasi esa tovar ishlab chiqarishning qisqarishiga olib keladi bunda ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi kamayadi. Bu holat narxlar va milliy ishlab chiqarish hajmi o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki bevosita bog‘liqlik mavjud ekanligini ko‘rsatadi.


.


11.3 - rasm. AS egri chizig‘i
Bu bog‘liqlik (AS) taklif egri chizig‘ida aniq aks etadi. Yalpi taklif egri chizig‘i shakliga kelsak, turli xil iqtisodiy maktablar (Keynscha va neoklassiklar) uning konfiguratsiyasini turlicha talqin qilishadi, shuning uchun egri chiziq barcha qarashlarning sintezini aks ettiradi va uchta qismdan iborat. Buning sababi iqtisodiyotda uchta vaziyat yuzaga kelishi mumkin:
1) to‘liq bandlikka yerishilmagan holat;
2) to‘liq bandlikka yaqin holat;
3) to‘liq bandlik holati.
Bu holatlarga mos yalpi taklif egri chizig‘i uch kesimdan iborat bo‘ladi: gorizontal, oraliq, vertikal
Gorizontal kesma Keynscha deyiladi, vertikal esa klassik. Bu holat narxlar va ishlab chiqarish hajmining o‘zaro bog‘liqligi masalasini keynscha va klassik maktablar namoyondalari tomonidan turlicha talqin qilinishi bilan bog‘liq.
Gorizontal kesma milliy ishlab chiqarish potensial hajmidan ancha kam bo‘lgan ishlab chiqarishning real hajmini aks ettiradi. Bu kesma iqtisodiyot chuqur tanazzul yoki depressiya holatida ekanligini, ko‘plab mashina, uskuna va ishchi kuchi foydalanilmayotganligidan dalolat beradi. Foydalanilmayotgan resurslar harakatga kelishi mumkin, lekin bu narx darajasiga hech kanday ta’sir ko‘rsatmaydi. Keyns nazariyasiga ko‘ra, turg‘unlikka tushgan iqtisodiyot narxlar oshmasdan o‘sishi mumkin. Bu kesma yana ishlab chiqarish real hajmi qisqarganda ham tovarlar va resurslarga narx eski darajada qolishini bildiradi. Bu tushunarli, chunki birinchi navbatda bo‘shatilgan quvvatlar ishga tushiriladi. Keyns nazariyasi ilgari surilgan Buyuk depressiya yillarida bo‘lgani kabi ishchi kuchi ham jalb qilinadi. Shunday qilib, yotiq kesma milliy ishlab chiqarish hajmi o‘zgarganda ham narx darajasi doimiy qolishini ko‘rsatadi.

Download 20,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   239




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish