1-илова “Заковат” интеллектуал ўйини Кодекси

1.1.8. Бошловчи 
Бошловчи вазифаси ТҚ ёки унинг вакили томонидан шу мусобақада (ёки 
мусобақанинг шу қисмида) билимдон сифатида иштирок этмаётган ҳар қандай 
шахсга юклатилиши мумкин. Жумладан, ТҚ вакили синхрон мусобақа 
ўтказилаётган жойда бошловчи вазифасини ўзи бажариши мумкин. 
Бошловчи вазифаларини қониқарсиз равишда бажарган тақдирда ёки 
интизомий жазо чораси сифатида ТҚ томонидан мусобақада иштирок этишдан 
четлаштирилиши ва алмаштирилиши мумкин. 
Бир мусобақанинг турлари бошқа-бошқа бошловчилар томонидан 
ўтказилиши мумкин. Мусобоқа турлари иштирокчи жамоалар томонидан 
ўтказилаётган мусобақалардаги бошловчи, одатда, турни ўтказаётган жамоа 
томонидан тайинланади.
Бошловчи қуйидаги асосий вазифаларни бажаради: 
•
саволлар матнини, муаллиф жавоблари ва саволнинг бошқа 
қисмларини (мустақил равишда ёки ТҚ томонидан тақдим қилинган 
саволлар аудиоёзуви ёрдамида) эълон қилиш; 
•
секундантлар фаолиятини жорий назорат қилиш; 

---

•
ўйин давомида ушбу Кодекс талаблари ва мусобақа тартибига амал 
қилинишини жорий назорат қилиш; 
•
автоматик вақтни ҳисоблаш тизими мавжуд бўлмаганда вақт 
ҳисобини олиб бориш. 
Бошловчининг мажбуриятлари: 
•
яхши дикцияга эга бўлиши ва ўйин олиб борилаётган тилда (ёки 
тилларда) равон сўзлаш; (агарда саволнинг аудиоёзувидан ёки 
экранда акс этадиган матнидан фойдаланилмаса); 
•
саволларни аниқ ва тушунарли ўқиб бериши ёки аудиоёзувни 
сифатли қўйиб бериши, ёхуд савол матнини барча жамоалар эркин 
кўра оладиган даражада экранда намойиш этиб бериш. 
Бошловчининг ҳуқуқлари: 
•
юзма-юз ўтказилувчи мусобақаларда зарур бўлганда саволнинг 
бутун матнини ёки бирор қисмини такрорлаб ўқиб бериш; 
•
кеч қолган ёки қайтган билимдонларга раундлар ўртасида жойини 
эгаллашга рухсат бериш; 
•
истисно тариқасида баъзи билимдонларга ўйин ўтказилувчи жойдан 
кетишига рухсат бериш; 
•
ушбу Кодекс ёки мусобақа тартиби талабларини бузиш ҳолатларини 
қайд қилиш ва улар тўғрисида ЎҲ ёки ТҚ га хабар бериш, ушбу 
Кодекс ёки мусобақа тартибида кўрсатиб ўтилган ҳолларда 
қоидабузарларга тегишли интизомий жазо чораларини қўллаш;
•
ўйин материаллари билан олдиндан танишиб олиш; 
Бошловчи фаолияти ушбу Кодекснинг 1.2. ва 1.3-бобларда батафсил 
келтириб ўтилган.